Za proces przygotowania inwestycji budowy dróg szybkiego ruchu do etapu finalnego (robót drogowych i ich nadzoru) w Polsce jest odpowiedzialna Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA).
W 2022 roku kluczowym programem, który regulował kierunki rozwoju krajowej sieci drogowej był Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 (z perspektywą do 2025 r.). W związku ze skutkami agresji Rosji na Ukrainę w postaci wzrostu cen surowców, odpływu ukraińskich robotników oraz wydłużeniem czasu oczekiwania na dostawy surowców, w maju 2022 roku limit wydatków Krajowego Funduszu Drogowego zwiększono z 163,9 mld zł do 166,5 mld zł. Istotnym źródłem zamówień dla firm budowlanych jest także Program Budowy 100 obwodnic na lata 2020-2030. Koszt realizacji 100 obwodnic został oszacowany na blisko 28 mld zł.
W 2022 roku GDDKiA oddała do użytku 322 km nowych dróg w porównaniu z 425 km oddanymi w 2021 roku. Wydatki inwestycyjne GDDKiA wyniosły ponad 18 mld zł (15,1 mld zł w poprzednim roku). Ponadto podpisała 24 umowy na drogi o łącznej długości 333 km i wartości około 12,8 mld zł, z tego 22 umowy to zadania PBDK o łącznej długości 314 km i wartości ponad 12,4 mld zł oraz na jedną obwodnicę o długości 5,9 km i dobudowę drugiej jezdni na obwodnicy o długości 13,8 km (łączna wartość obu umów 349 mln zł). Zatem wartość podpisanych w 2022 roku umów była znacząco niższa niż w 2021 roku, kiedy wynosiła 16,8 mld zł.
Drugi rok z rzędu, w 2022 roku spadła liczba także ogłaszanych przez GDDKiA przetargów. W 2022 roku ogłoszono przetargi na 20 odcinków dróg o łącznej długości 227 km (w tym 11 zadań z PPBDK o łącznej długości 135 km). Dla porównania, w 2021 roku ogłoszono przetargi dla 27 odcinków o łącznej długości około 334 km i wartości ponad 15 mld zł (25 zadań z PBDK o łącznej długości 325 km oraz 2 obwodnice z Programu budowy 100 obwodnic na lata 2020-2030 o łącznej długości 9 km).
Prognozy dla drogowego rynku budowlanego są dobre. Niezależnie od sytuacji makroekonomicznej liczba i wartość inwestycji GDDKiA stale utrzymuje się na wysokim poziomie.
W dniu 13 grudnia 2022 roku Rada Ministrów przyjęła nowy program drogowy – Rządowy Program Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. (z perspektywą do 2033 r.), w którym została zaprezentowana lista inwestycji na drogach krajowych zaplanowanych przez rząd do realizacji w rozpoczętej III dekadzie XXI wieku. Głównym celem programu jest dokończenie całej sieci autostrad i dróg ekspresowych w Polsce, czyli brakujących odcinków S10, S11, S12, S16, S74 oraz przygranicznego odcinka A2. Najważniejsze inwestycje zaplanowane w ramach Programu Budowy Dróg Krajowych do 2030 roku to: poszerzenie autostrady A4 na długości 370 kilometrów pomiędzy Krzyżową i Tarnowem o szacowanym koszcie 35,5 mld zł, budowa Obwodnicy Aglomeracji Warszawy w ciągu A50 i S50 o długości 260 kilometrów i wartości 35 mld zł oraz dobudowanie trzeciego pasa na autostradzie A2 pomiędzy Konotopą i Łodzią. Inwestycje te wpisują się w koncepcję Centralnego Portu Komunikacyjnego.
RPBDK2030 zakłada realizację inwestycji drogowych w ciągu dróg krajowych, dróg ekspresowych oraz autostrad o łącznej długości ponad 6,1 tys. km. Nowe inwestycje będą obejmowały zadania o długości 2,6 tys. km, natomiast zadania kontynuowane, rozpoczęte w ramach dotychczasowego programu drogowego, mają ponad 3,5 tys. km.
Podstawowym źródłem finansowania inwestycji ujętych w RPBDK2030 jest Krajowy Fundusz Drogowy, zasilany m.in. środkami z programów operacyjnych Unii Europejskiej. Limit finansowy nowego programu powinien pozwolić na zakończenie całej, docelowej sieci autostrad i dróg ekspresowych określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych. W 2023 roku GDDKiA zamierza ogłosić przetargi na budowę 565 km dróg. Ich łączna wartość to około 28,6 mld zł. Według Dyrekcji środki na ich realizację są zapewnione.
W ramach przyjętego przez Radę Ministrów 13 grudnia 2022 roku Rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych jest planowane ogłoszenie przetargów na drogi o długości około 480 km. Z kolei w ramach Programu budowy 100 obwodnic będą to inwestycje o łącznej długości około 85 km.
W ramach budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego planuje się wybudowanie 400 km nowych dróg ekspresowych, w tym budowę Obwodnicy Aglomeracji Warszawskiej (S50) oraz drogi S10 na odcinku Toruń – Naruszewo.
English