4.1. Zarządzanie wpływem na środowisko, 4.1.8. Budowanie świadomości w obszarze ochrony środowiska (E), Odpowiedzialność środowiskowa

Ważnym elementem zrównoważonych działań Grupy Budimex jest wzmacnianie świadomości pracowników w obszarze wpływu na środowisko. Rozwój oraz edukacja wpisane są w tożsamość oraz wartości korporacyjne firmy. Jednocześnie aktywności te są zgodne z celami określonymi w Agendzie 2030 ONZ i planowane na ich podstawie.

W Grupie Budimex promowane są postawy proekologiczne w miejscu pracy i w życiu prywatnym oraz wrażliwość na kwestię ochrony klimatu. Firma buduje wśród pracowników zrozumienie strategii ESG oraz włącza ich w jej realizację. Projekty służące tym celom to m.in.:

 

  • Kampania „Jesień pod znakiem ESG” – w październiku i listopadzie 2023 r. w Budimex SA zorganizowano szkolenie dostępne dla całej kadry. Kurs składający się z pięciu modułów został przeprowadzony przez specjalistów z kancelarii CMS i kierownika ds. ESG. W czasie spotkań uczestnicy mogli rozszerzyć wiedzę na temat regulacji ESG dotyczących sektora budowlanego, Taksonomii UE oraz technicznych kryteriów kwalifikacji, a także innych zagadnień istotnych z perspektywy raportowania zrównoważonego rozwoju. W szkoleniu w formie stacjonarnej i online wzięło udział łącznie 613 osób zatrudnionych na różnych szczeblach organizacji.
  • Witaj w Grupie – w ramach programu szkoleniowego dla nowo zatrudnionych pracowników przedstawiono i omówiono kluczowe zagadnienia z obszaru ESG o szczególnym znaczeniu dla Grupy Budimex. Przeszkolono w sumie 192 osoby.
  • „Gospodarowanie odpadami” – pracownicy wzięli udział w cyklu szkoleń na temat bezpiecznego dla środowiska naturalnego i zgodnego z przepisami sposobu gospodarowania odpadami na budowach, z podkreśleniem znaczenia i korzyści wynikających z procesów recyklingowych. W zakresie gospodarowania odpadami przeszkolono 139 osób.
  • „System zarządzania środowiskowego EMAS” – w ramach projektu przeprowadzono cykl szkoleń mający na celu wprowadzenie pracowników w tematykę europejskiego systemu ekozarządzania i audytu oraz poszerzano wiedzę o funkcji audytu wewnętrznego zgodnie z wymaganiami EMAS. Przeszkolono w sumie 258 osób.



W ramach budowania świadomości ekologicznej nowo zatrudnieni pracownicy zapoznawani są z zasadami ochrony środowiska panującymi w Mostostal Kraków SA w dniu przyjęcia do pracy. Zapoznanie to odbywa się po obowiązkowym szkoleniu wstępnym BHP.



Uzupełnieniem procesów edukacyjnych są kampanie informacyjne skierowane do zespołów Grupy Budimex. W 2023 r. ochrona środowiska była tematem dwóch projektów wewnętrznych. Obejmowały one szereg aktywności organizowanych centralnie oraz w oddziałach regionalnych i na budowach – była to wspomniana „Jesień pod znakiem ESG” oraz „Zielony Kwiecień”.



Zielony Kwiecień

Obchodzony 22 kwietnia Światowy Dzień Ziemi zainspirował nas do ogłoszenia kwietnia 2023 r. Zielonym Miesiącem. W ramach kampanii, zorganizowanej przez Budimex SA wspólnie z Grupą FBSerwis oraz Mostostal Kraków SA, miały miejsce liczne inicjatywy, których celem było wzmocnienie świadomości ekologicznej pracowników oraz działania na rzecz ochrony środowiska:

 

  • zespoły uczestniczące w budowie obwodnicy Oświęcimia wzięły udział w inicjatywie „Kręci nas recykling”, by wspólnie z innymi zaangażowanymi osobami posprzątać przestrzeń tego miasta,
  • w ramach akcji „Eko-Grant na wolontariat” pracownicy Grupy Budimex mogli otrzymać dofinansowanie realizacji swoich pomysłów na działania proekologiczne. Efektem inicjatywy były 3 wydarzenia zrealizowane przez 13 wolontariuszy dzięki wsparciu w wysokości 36 000 zł,
  • jako partner tytułowy projektu „StomilLOVE Budimexowe sprzątanie terenów sportowych Olsztyna” razem z graczami klubu piłkarskiego Stomil Olsztyn, sztabem trenerskim i kibicami, zespół kontraktowy Budimex SA udał się na wspólny spacer, by uporządkować zielone tereny wokół miasta,
  • zespół FBSerwis Dolny Śląsk zaprosił uczniów czterech szkół podstawowych z gminy Radków oraz resztę społeczności lokalnej do zbierania odpadów z terenu gminy. Wspólnie udało się zebrać ponad tonę odpadów,
  • reprezentacja Biura ESG, Jakości i Ochrony Środowiska [1] Budimex SA zasadziła 2300 sosen w Nadleśnictwie Celestynów. Pod siedzibą Grupy Budimex w Krakowie rozdano ponad 500 sadzonek kwiatów i krzewów. Ponadto wspólnie z Zarządem Zieleni Miejskiej zasadzono krzewy bzu na pustych obszarach znajdujących się pod zrealizowaną przez firmę estakadą łączącą stacje Zabłocie oraz Krzemionki,
  • na terenie należącej do Mostostal Kraków SA Wytwórni Konstrukcji Stalowych w Kleszczowie zamontowano budki lęgowe dla ptaków, które zostaną otocze łąkami kwietnymi,
  • centrala firmy zlokalizowana w Warszawie zorganizowała zbiórkę makulatury i elektrośmieci z budów prowadzonych przez Budimex SA oraz okolicznych biur. Osoby przekazujące odpady otrzymywały w zamian kwiaty doniczkowe,
  • specjaliści z FBSerwis opublikowali w intranecie artykuł i film instruktażowy z poradami na temat poprawnego segregowania odpadów oraz wypracowywania przyjaznych środowisku codziennych nawyków,
  • w dwóch odsłonach, wiosennej i jesiennej, zorganizowano akcję „Przystanek Zieleń 2023”, adresowaną do wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych z warszawskich dzielnic Mokotów oraz Wilanów, zlokalizowanych najbliżej realizowanej przez Budimex SA trasy tramwajowej. W ramach projektu w 34 wspólnotach/spółdzielniach zasadzono 280 drzew. Zorganizowano także 3 pikniki sąsiedzkie, w których wzięło udział ponad 500 osób.




Grupa FBSerwis promuje postawy proekologiczne organizując konkursy i warsztaty dla uczniów szkół podstawowych i przedszkoli oraz angażując ich w działania na rzecz ochrony środowiska.


W 2023 r. firma zrealizowała w tej sferze następujące inicjatywy:

 

  • konkurs „Bądźmy EKO dla Wrocławia” skierowany do uczniów wrocławskich szkół podstawowych, do którego zgłoszono ponad 200 prac (plakatów i spotów/filmów),
  • warsztaty pszczelarskie dla dzieci w Kamieńsku i Gorzędowie, podczas których najmłodsi dowiedzieli się, jak ważną funkcję w przyrodzie pełnią pszczoły. Spółki z Grupy FBSerwis opiekują się własną kameralną pasieką w Kamieńsku, z której pozyskiwanych jest ok. 50 litrów miodu rocznie i mają tym samym wkład w zachowanie różnorodności biologicznej powiatu radomszczańskiego w województwie łódzkim,
  • adopcję symboliczną jeży uszatych z wrocławskiego zoo, której celem było zwrócenie uwagi na kwestię bezpieczeństwa dzikich jeży, żyjących w Polsce pod ochroną,
  • udział w wydarzeniach promujących ochronę środowiska, takich jak rodzinny ekopiknik na terenie Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych przy ul. Kazimierza Michalczyka we Wrocławiu, sprzątanie świata z okazji Dnia Ziemi w partnerstwie z gminą Radków oraz organizacja XIV Ogólnopolskiego Edukacyjnego Pikniku Ekologicznego Pobiedziska 2023.


Jesień pod znakiem ESG


Założenia strategii Zmieniamy dla Was świat! I zmieniamy siebie (zob. rozdział 3.3.), ogłoszonej w czerwcu 2023 r., były promowane wśród pracowników Grupy Budimex w ramach dwumiesięcznej kampanii informacyjno-edukacyjnej „Jesień pod znakiem ESG”. Akcja miała na celu nie tylko zaznajomienie zespołów z priorytetami firmy zapisanymi w dokumencie, ale także podniesienie ich świadomości w kwestiach związanych ze zrównoważonym rozwojem.

Część edukacyjna projektu obejmowała kurs składający się z pięciu modułów. Uczestnicy mogli poszerzyć wiedzę na temat regulacji z obszaru ESG oraz dokładnie poznać najważniejsze zobowiązania podjęte we wspomnianej strategii, a także ich wpływ na bieżącą działalność firmy.

Ważną część kampanii stanowiło publikowanie w firmowym intranecie materiałów prezentujących przykłady zaangażowania Grupy Budimex w zrównoważony rozwój. Treści te były poświęcone m.in. działalności spółki BXF Energia, zajmującej się rozwojem odnawialnych źródeł energii, programom z zakresu wyrównywania szans i promowania różnorodności, a także politykom i obowiązującym zasadom zapewniania zgodności z prawem, regulacjami wewnętrznymi i etyką.


[1] Do lutego 2024 r. pod nazwą Biuro Zakupów, Jakości i Ochrony Środowiska.

0

4.1. Zarządzanie wpływem na środowisko, 4.1.7. Odpowiedzialna ekologicznie realizacja usług, Odpowiedzialność środowiskowa

Budimex SA
[GRI 3-3]


Budimex SA dąży do zminimalizowania swojego wpływu na otoczenie, w tym różnorodność biologiczną. W tym celu prowadzi liczne działania związane z ochroną roślin i zwierząt oraz ograniczaniem hałasu. Prace realizowane są zgodnie z obowiązującymi w poszczególnych spółkach standardami.

Spółka wyznacza standardy w zakresie należytej staranności, również względem środowiska naturalnego, ze szczególnym uwzględnieniem różnorodności biologicznej. Realizuje je na każdym etapie inwestycji, we współpracy z podmiotami z całego łańcucha wartości.

Dostawca zobowiązany jest do zawarcia umowy/przyjęcia zamówienia, którego integralną częścią jest załącznik Wymagania dotyczące ochrony środowiska. Wyraża tym samym pełną gotowość do współdziałania z Budimex SA w dziedzinie ochrony środowiska w procesie przygotowania i realizacji budowy.

Każdy dostawca jest na podstawie umowy zobligowany do współpracy z Budimex SA w zakresie: gospodarki odpadami, ochrony środowiska gruntowo-wodnego i akustycznego, ochrony flory i fauny. Przed rozpoczęciem dostaw lub robót budowlanych przeprowadzane jest szkolenie z wymagań środowiskowych. Spełnienie tych wymagań jest poddane weryfikacji podczas audytów przeprowadzanych na kontraktach przez Biuro ESG, Jakości i Ochrony Środowiska [1], Biuro Audytu Wewnętrznego Budimex SA oraz zewnętrznych weryfikatorów. Dostawcy oceniani są według kryteriów ochrony środowiska, BHP i kryteriów społecznych (tabela poniżej).

Tabela:  Kontrahenci oceniani z wykorzystaniem kryteriów środowiskowych i społecznych przez Budimex SA
[GRI 308-1]


W 2023 r. odnotowaliśmy 6% wzrostu ogólnej liczby ocenianych kontrahentów według kart ocen. Ponadto w 2023 r. zmieniliśmy podejście do raportowania kwestii oceny kontrahentów pod kątem kryteriów społecznych, przyjmując zasady analogiczne jak w przypadku raportowania oceny kontrahentów  pod kątem kryteriów środowiskowych, z czym wiąże się korekta opublikowanych danych za 2022 r.


[1] Do lutego 2024 r. pod nazwą Biuro Zakupów, Jakości i Ochrony Środowiska.

0

4.1. Zarządzanie wpływem na środowisko, 4.1.6. Różnorodność biologiczna, Odpowiedzialność środowiskowa
Różnorodność biologiczna oznacza zróżnicowanie ekosystemów i gatunków. Jest ona niezbędna dla środowiska i człowieka, ponieważ zapewnia funkcje podtrzymujące ekosystemy.

Budimex SA

[GRI 3-3]

Budimex SA, realizując inwestycje zlecone przez inwestorów (np. Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, PKP Polskie Linie Kolejowe), opiera się ściśle na przekazanej przez nich dokumentacji kontraktowej (np. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, decyzji lokalizacyjnej, projekcie). Spółka nie uczestniczy w decyzjach dotyczących przebiegu i lokalizacji inwestycji, zatem nie ma wpływu na to, czy dana inwestycja realizowana jest na terenach chronionych, czy nie. Nie ma także wpływu na liczbę drzew przeznaczonych do wycięcia w związku np. z budową nowej drogi, nie decyduje też o liczbie zaplanowanych przejść dla zwierząt. Niemniej jednak podejmuje działania w celu minimalizacji strat w potencjale naturalnym terenów, na których realizuje daną budowę. W tym celu wdrożone zostały standardy Budimex SA dotyczące:

 

  • zapewnienia skutecznej ochrony drzew i krzewów przed uszkodzeniem lub zniszczeniem podczas prac budowlanych,
  • zapewnienia skutecznej ochrony i minimalizacji strat w populacji płazów podczas prac budowlanych,
  • organizacji prac w zbliżeniu cieków i zbiorników wodnych w celu bezpiecznego dla środowiska wodnego sposobu wykonywania prac w korycie rzeki lub w basenie jeziora, stawu czy morza, a także na linii brzegowej cieków i zbiorników wodnych,
  • organizacji prac związanych z odwodnieniem w celu ochrony wód przed emisją zawiesin.


Ponadto przy wycince drzew i krzewów kolidujących z inwestycją prowadzony jest nadzór pod kątem zgodności z dokumentacją inwestora. Ma to na celu uniknięcie wycinki roślin nieprzeznaczonych do usunięcia. Spółka prowadzi także działania zmierzające do poprawy różnorodności biologicznej poprzez prowadzenie dobrowolnych – nieobjętych dokumentacją kontraktową – nasadzeń roślinności, montaż budek lęgowych dla ptaków czy nietoperzy, tworzenie punktów schronienia dla jaszczurek, stawianie płotków herpetologicznych ograniczających straty w populacjach płazów czy montowanie pływających wysp dla zwierząt wodno-lądowych – w zależności od ingerencji i potrzeb środowiska.



BUDIMEX SA

[GRI 304-1] [GRI 304-2] [ESRS E4-5]


W 2023 r. Budimex SA realizował ponad 200 kontraktów. W 58 przypadkach inwestycje wkraczały w tereny objęte jedną z form ochrony przyrody:

 

  • rezerwat przyrody (4 przypadki),
  • park narodowy (3 przypadki),
  • park krajobrazowy (6 przypadków),
  • obszar chronionego krajobrazu (10 przypadków),
  • obszar Natura 2000 (29 przypadków),
  • obszar objęty ochroną gatunkową roślin (2 przypadki),
  • obszar objęty ochroną gatunkową zwierząt (1 przypadek),
  • zespół przyrodniczo- krajobrazowy (1 przypadek),
  • pomnik przyrody (1 przypadek),
  • użytek ekologiczny (1 przypadek).


W 9 przypadkach prace prowadzone były w bezpośrednim sąsiedztwie działek, na których wytyczone zostały obszary chronione:

 

  • park narodowy (1 przypadek),
  • park krajobrazowy (1 przypadek),
  • obszar chronionego krajobrazu (1 przypadek),
  • obszar Natura 2000 (5 przypadków),
  • pomnik przyrody (1 przypadek).


Budimex jako generalny wykonawca nie ma wpływu na lokalizację inwestycji, niemniej jednak podejmuje działania mitygujące wpływ procesu budowlanego na tereny chronione. Działania swoje realizuje poprzez:

 

  • realizację prac zgodnie z obowiązującymi standardami w obszarze ochrony środowiska (zostały one opisane w rozdziale 4.1),
  • wdrażanie wewnętrznego i zewnętrznego nadzoru przyrodniczego,
  • szkolenia dla pracowników własnych i partnerów biznesowych,
  • kampanie informacyjne budujące świadomość ekologiczną.


Nadzór nad tym obszarem w spółce sprawuje Biuro ESG, Jakości i Ochrony Środowiska [1].


MOSTOSTAL KRAKÓW SA

Mostostal Kraków SA w swojej działalności stara się minimalizować negatywny wpływ na środowisko, otoczenie oraz różnorodność biologiczną. Podobnie jak w Budimex SA, podczas prac przestrzegane są przepisy krajowe (w tym zapisy Ustawy o odpadach oraz ustawy Prawo ochrony środowiska), jak również wewnętrzne instrukcje postępowania oraz Standardy ochrony środowiska.

Przykładami takich instrukcji są:

 

  • Instrukcja postępowania z odpadami na budowie i WKS [2],
  • Awarie i incydenty środowiskowe.

 


W 2023 r. w ramach działalności prowadzonej przez Mostostal Kraków SA wystąpił 1 przypadek prowadzenia prac w pobliżu obszarów Natura 2000. Spółka występowała tam jako podwykonawca Budimex SA.


Grupa FBSerwis

Grupa FBSerwis stara się jak najmocniej ograniczać negatywny wpływ działalności na środowisko naturalne, różnorodność biologiczną oraz społeczności lokalne. W tym celu rygorystycznie przestrzega zapisów obowiązujących aktów prawnych, ze szczególnym uwzględnieniem zapisów ustawy Prawo ochrony środowiska, Ustawy o odpadach, ustawy Prawo wodne oraz wynikających z nich rozporządzeń, które regulują m.in. magazynowanie odpadów czy szczegółowe wymagania w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Grupa stosuje się także do aktów prawa miejscowego.


[1] Do lutego 2024 r. pod nazwą Biuro Zakupów, Jakości i Ochrony Środowiska.
[2] WKS – Wytwórnia Konstrukcji Stalowych.

0

4.1. Zarządzanie wpływem na środowisko, 4.1.5. Emisje gazów cieplarnianych, Odpowiedzialność środowiskowa

Granice raportowanych emisji


Zakres inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych Grupy Budimex obejmuje jednostki zależne i spółkę dominującą. Z kalkulacji wyłączono spółki, które na przestrzeni 2023 r. nie prowadziły istotnej działalności operacyjnej wpływającej na powstanie istotnego zużycia paliw i energii. Ponadto dodatkowo odrębnie przedstawiono kalkulację dla spółki dominującej, tj. Budimex SA.


Największymi emitentami gazów cieplarnianych w Grupie Budimex pozostają: Budimex SA, Grupa FBSerwis oraz Mostostal Kraków SA. Emisje z zakresu 1 i zakresu 2 powstałe w wyniku działalności pozostałych spółek w Grupie nie przekraczają łącznie progu 10% udziału w całkowitej sumie emisji w zakresie 1 i zakresie 2 (market-based).

Zakres raportowanych emisji

Grupa Budimex raportuje emisje z zakresu 1 i zakresu 2, zgodnie ze standardem GHG Protocol10 [1]. Wdrożenie procesu kompleksowej kalkulacji emisji z zakresu 3 znajduje się w fazie przygotowania.
  • Emisje bezpośrednie (zakres 1) powstają wskutek spalania paliw w źródłach stacjonarnych lub mobilnych będących własnością firmy bądź przez nią kontrolowanych oraz w wyniku procesów technologicznych czy ulatniania się do atmosfery czynników chłodniczych.
  • Emisje pośrednie (zakres 2) są związane z produkcją zakupionej energii elektrycznej i cieplnej. Emisje w zakresie 2 są obliczane według dwóch metod. Metoda location-based uwzględnia średnie wskaźniki emisji związane z wytwarzaniem energii dla określonych lokalizacji geograficznych, metoda market-based jest oparta o wskaźniki emisji specyficzne dla dostawców energii i odzwierciedla świadome wybory podejmowane przez spółkę.

Metodyka kalkulacji i przyjęte założenia

  • Emisje zostały obliczone zgodnie z metodyką GHG Protocol. Obliczenia dotyczyły sześciu gazów cieplarnianych (CO2, CH4, N2O, HFCs, PFCs, SF6). Wartości emisji podawane są w tonach (Mg) metrycznych ekwiwalentu dwutlenku węgla (CO2e).
  • Wielkość emisji z wytwarzania zakupionej energii według metody market-based obliczono na podstawie wskaźników publikowanych przez dostawców energii (tam, gdzie znany był dostawca). Dla energii elektrycznej z OZE potwierdzonej gwarancjami pochodzenia przyjęto wskaźnik równy O kg CO2e/kWh.
  • W przypadku, kiedy dostawca energii cieplnej nie udostępniał danych, przyjęte zostały wskaźniki zgodnie z danymi raportowanymi dla Polski przez Urząd Regulacji Energetyki w dokumencie Energetyka cieplna w liczbach – 2022, Warszawa, październik 2023 r. (zastosowane również w przypadku obliczeń metodą location-based).
  • Współczynniki tworzenia efektu cieplarnianego (ang. GWP, global warming potential) użyte w kalkulacjach są zgodne z Piątym Raportem IPCC (AR5, The Fifth Assessment Report of the IPCC).
  • Nie stwierdzono emisji biogenicznych.
  • Za rok bazowy przyjęto 2021 r.

Emisje z zakresu 1 i 2
[GRI 305-1] [GRI 305-2] [GRI 305-4] [GRI 305-5]


W kalkulacji emisji z zakresu 2 location-based zastosowano wskaźnik EFC (emissions factor at consumption) ze względu na przyjęte podejście ostrożnościowe. Zastosowanie wymienionego wskaźnika zapewnia włączenie do kalkulacji emisji gazów cieplarnianych wynikających ze strat na przesyle.

W zestawieniu danych i w kalkulacji dotyczącej zakresu 2 bazowano na rzeczywistym zużyciu energii.


W tabeli poniżej zestawiono emisje gazów cieplarnianych z zakresu 1 i 2.

Tabela: Emisje gazów cieplarnianych z zakresu 1 i 2



Istotne zmiany w raportowanych emisjach

Odnotowano zmiany wielkości emisji rok do roku w obu zakresach monitorowanych przez Grupę Budimex. W zakresie 1 odnotowano wzrost emisji wynikającej z zużycia paliw w kategorii park maszynowy dla Grupy Kapitałowej o 177% względem roku poprzedniego, na który kluczowy wpływ miał wzrost zużycia oleju napędowego w spółce Budimex Kolejnictwo.
Emisje będące skutkiem zużycia paliw w budynkach i instalacjach są niższe o 22% oraz w transporcie są wyższe o 1%, co ostatecznie przekłada się na sumaryczny wzrost bezwzględnej emisji w zakresie 1 o 43%.

Na wyniki osiągnięte w zakresie 1 wpływ mają: bieżąca energochłonność i charakterystyka prowadzonych prac budowlanych oraz zmiany w strukturze wykorzystywanych paliw.

W ramach zakresu 2 (market-based) znacząca redukcja emisji GHG została osiągnięta poprzez zakup przez Budimex SA gwarancji pochodzenia energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych dla całego wolumenu zakupionej energii. To działanie, wraz z pozyskaniem energii ze źródeł odnawialnych również części energii cieplnej, pozwoliło na redukcję emisji całkowitej w zakresie 2 (market-based)  dla Budimex SA o 52% oraz o 47% dla Grupy Kapitałowej.


Dodatkowe informacje

Kontynuowanie działań mających na celu zwiększanie dokładności raportowania informacji dotyczących emisji gazów cieplarnianych przez Grupę Budimex, poza przygotowaniem do raportowania emisji w zakresie 3, spowodowało zastąpienie dotychczas używanych do obliczeń wskaźników emisji dla wybranych paliw UK Government Conversion Factors for greenhouse gas (GHG) reporting, publikowanych przez Departament Środowiska, Żywności i Spraw Wiejskich Zjednoczonego Królestwa (UK DEFRA), krajowymi wskaźnikami Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2020 do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2023, publikowanymi przez KOBIZE, które bardziej adekwatnie oddają charakterystykę paliw używanych przez Grupę Budimex.

Do kalkulacji emisji w zakresie 2 metodą location- based wykorzystano najnowsze wskaźniki z dokumentu Wskaźniki emisyjności CO2, SO2, NOx, CO i pyłu całkowitego dla energii elektrycznej na podstawie informacji zawartych w Krajowej bazie o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji za 2022 rok, opublikowane przez KOBIZE w grudniu 2023 r., dostosowane do wymagań Standardu.

Powyższe zmiany jedynie zwiększają dokładność, nie powodują konieczności przeliczenia roku bazowego, jak również nie wpływają na spójność raportowania.

Pozostałe emisje

W związku z koniecznością zapewnienia ciągłości działania Budimex SA eksploatuje wytwórnie mas bitumicznych oraz zbiorniki paliw umożliwiające płynną działalność produkcyjną. Z wytwórni oraz zbiorników paliw emitowane są lotne związki organiczne, tlenki azotu i benzo(a)piren wchodzący w skład trwałych związków organicznych (POP), a także tlenki siarki i pyły.

Tabela: Emisje pyłów i innych substancji
[GRI 305-7]

* Emisja z własnej kotłowni nieujęta we wskaźniku 305-1 i 305-2

Spadek emisji pyłów o 44%, tlenków azotu o 45% i tlenków siarki o 60% oraz lotnych związków organicznych o 26% jest wynikiem spadku produkcji mieszanek mineralno-asfaltowych w roku 2023. W 2024 r. spodziewany jest odwrotny trend.

Analizując ładunki zanieczyszczeń zidentyfikowanych za niebezpieczne lotne związki wskazane w wymogu GRI 305-7 a V nie stanowią one istotnej pozycji wśród ładunku zanieczyszczeń jednostki raportującej.


[1] GHG Protocol. Corporate Accounting and Reporting Standard, Revised Edition, World Resources Institute and World Business Council for Sustainable Development.

0

4.1. Zarządzanie wpływem na środowisko, 4.1.4. Komitet ds. Zarządzania Energią, Odpowiedzialność środowiskowa
W Budimex SA za wskazywanie kierunków działań związanych z systemem zarządzania energią, a także za wytyczanie i opiniowanie celów w tym zakresie odpowiada specjalnie powołany Komitet ds. Zarządzania Energią. Podmiot ten monitoruje realizację celów organizacji dotyczących zarządzania energią, a także śledzi związane z tym obszarem polityki i wytyczne – zarówno na poziomie Polski, jak i Unii Europejskiej. Mając na uwadze trwającą transformację energetyczną kraju, a także nowe segmenty działalności biznesowej Budimex SA związane z zieloną energią, komitet w swoich rozważaniach uwzględnia perspektywę rozwoju elektromobilności, dekarbonizacji opartej m.in. na OZE oraz analizuje możliwość wdrażania nowych technologii. Rezultatem prac zespołu jest rewizja działań spółki w tym zakresie, a także weryfikacja dotychczasowych i opracowywanie nowych założeń strategicznych w obszarze ESG. Spotkania komitetu odbywają się raz na kwartał.

W jego skład wchodzą:

  • kierownik ds. ESG,
  • dyrektor Budownictwa Infrastrukturalnego,
  • dyrektor ds. technicznych,
  • dyrektor ds. administracji,
  • pełnomocnik Zarządu ds. systemów zarządzania,
  • dyrektor Budownictwa Branżowego,
  • dyrektor Dyrekcji Inwestycji i Rozwoju,
  • główny specjalista ds. automatyki,
  • dyrektor ds. zakupów.
0

4.1. Zarządzanie wpływem na środowisko, 4.1.3. Kluczowe wskaźniki, Odpowiedzialność środowiskowa

Surowce


Przemysł budowlany zużywa znaczące ilości surowców naturalnych i materiałów budowlanych. Najczęściej wykorzystywanymi w procesie budowlanym są: beton, cement, stal, asfalty i kruszywa. Jedną z metod ograniczania zużycia surowców przez firmę jest odzysk materiałów budowlanych. Grupa Budimex stawia sobie konkretne cele w tym obszarze, które zostały przedstawione w rozdziale 3.3.

W 2022 r. wprowadzono zmianę w podejściu do raportowania zakupionych surowców. W zestawieniu wyodrębniono podział kruszyw na sztuczne i naturalne oraz materiały wtórne. Podejście to było kontynuowane w roku objętym raportem. Ponadto w 2023 r., na potrzeby realizacji celów środowiskowych wynikających ze strategii ESG, wyodrębniono pozycję „materiały z odzysku i recyklingu”.

Tabela: Zużyte surowce i materiały
[GRI 301-1] [ESRS E5-4]



Podczas analizy powyższej tabeli zwraca uwagę spadek zużycia betonu, cementu, stali, asfaltu i kruszyw sztucznych w przedziale 22% – 34% względem 2022 r. pomimo wzrostu przychodów ze sprzedaży w segmencie działalności budowlanej o 12,8%. Spadek zużycia materiałów budowlanych wynika ze struktury kontraktów Budimex SA, a konkretnie ze znaczącego udziału inwestycji infrastrukturalnych w początkowej fazie realizacji, z przewagą robót ziemnych. Ten sam czynnik odpowiada za wzrost o 15% zużycia materiałów z odzysku i recyklingu. Spodziewamy się, że w 2024 r. wzrośnie zużycie głównych materiałów, co będzie bezpośrednim wynikiem zmiany struktury realizowanych kontraktów.

Tabela: Zużyte surowce i materiały w Mostostal Kraków SA
[GRI 301-1] [ESRS E5-4]




Tabela: Odsetek surowców/materiałów początkowych pochodzących z recyklingu użytych do wytworzenia podstawowych produktów i usług

[GRI 301-2] [ESRS E5-4]





W 2023 r. ujawnione zostały po raz pierwszy łączne masy i objętości wykorzystywanych surowców i materiałów początkowych z recyklingu, zgodnie z wymaganiami ESRS E5-4. W 2023 r. zarówno w Budimex SA, jak i w Grupie Budimex surowce i materiały przetworzone stanowiły 20% łącznej masy materiałów wykorzystanych w procesie budowlanym.


Odpady


Tabela: Wytworzone odpady w ujęciu rok do roku
[GRI 306-3] [ESRS E5-5]




W 2023 r. masa wytworzonych odpadów w Budimex SA zmniejszyła się o 20% względem 2022 r., w tym zanotowano 20% spadek masy odpadów innych niż niebezpieczne oraz 14% wzrost masy odpadów niebezpiecznych. Wzrost ilości wytworzonych odpadów niebezpiecznych wynika z identyfikacji destruktu asfaltowego w ramach tej kategorii . Podobny trend zaobserwowano dla Grupy Budimex, dla której spadek masy wytworzonych odpadów wyniósł 14%.

Tabela: Odpady poddane odzyskowi
[GRI 306-4] [ESRS E5-5]




Masa odpadów skierowanych do odzysku w 2023 r. przez Budimex SA wzrosła o 6%, podczas gdy w całej grupie odnotowano wzrost o 10% w stosunku do roku 2022.




Tabela:  Odpady poddane odzyskowi w Budimex SA, z podziałem na sposób zagospodarowania



Łączna masa odpadów innych niż niebezpieczne i niebezpiecznych skierowanych do odzysku w 2023 r. przez Budimex SA wzrosła o 6%. Odzysk prowadzony był w procesach recyklingu (R5) oraz odzysku (R12 i R13).



Spadek ilości odpadów przeznaczonych do unieszkodliwiania, zarówno niebezpiecznych, jak i innych niż niebezpieczne, nastąpił zarówno dzięki rozwijaniu przez Budimex SA procesów odzysku i recyklingu, jak i w wyniku identyfikacji procesów zagospodarowania odpadów u odbiorców zewnętrznych. Odpady o niezidentyfikowanym procesie zagospodarowania ujmowane są w zestawieniu (tabela Odpady skierowane do unieszkodliwienia z podziałem na metodę unieszkodliwiania) jako odpady poddane unieszkodliwieniu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podmiot odbierający odpady nie ma obowiązku udzielenia informacji o sposobie ich zagospodarowania.

Tabela: Odpady skierowane do odzysku w FBSerwis, z podziałem na sposób zagospodarowania



W 2023 r. zmianie uległa struktura odpadów poddanych odzyskowi. Nastąpił spadek o 26% masy odzyskanych odpadów niebezpiecznych i wzrost o 48% masy odzyskanych odpadów innych niż niebezpieczne.

Tabela: Odpady skierowane do unieszkodliwienia
[GRI 306-5] [ESRS E5-5]



Tabela: Odpady skierowane do unieszkodliwienia z podziałem na metodę unieszkodliwiania



W 2023 r. o 96% zmniejszyła się masa odpadów skierowanych przez Budimex SA do unieszkodliwiania. Spadek ilości odpadów przeznaczonych do unieszkodliwiania nastąpił zarówno dzięki rozwijaniu przez Budimex SA procesów odzysku i recyklingu, jak i w wyniku identyfikacji procesów zagospodarowania odpadów u odbiorców zewnętrznych.

W celu ograniczenia wytwarzania odpadów Budimex SA z roku na rok zwiększa swój potencjał odzysku odpadów budowlanych na podstawie posiadanych zezwoleń, co wpisuje się w promowaną przez spółkę ideę gospodarki o obiegu zamkniętym.

Woda

Woda współcześnie rozumiana jest jako surowiec naturalny i dobro wspólne, którym należy oszczędnie gospodarować. Surowiec ten ma wartość ekonomiczną i jest ważnym czynnikiem procesów produkcyjnych. Zestawienie poboru wody przedstawia tabela poniżej.


Tabela: Pobór wody
[GRI 303-3] [ESRS E3-4]


W Budimex SA woda pobierana jest głównie do celów socjalno-bytowych oraz częściowo do celów produkcyjno-technologicznych. Głównym źródłem poboru wody są istniejące sieci wodociągowe, rzadziej studnie głębinowe. Z ujęć własnych (studnie głębinowe) woda pobierana jest wyłącznie na podstawie odpowiednich zezwoleń. W okresie objętym sprawozdaniem nastąpił spadek poboru wody o 39% i 15 % w Grupie Budimex.

Ścieki

Ścieki to wody zużywane w trakcie działalności człowieka do celów bytowych i produkcyjnych. Dane dotyczące odprowadzonych w 2023 r. ścieków zestawiono w tabeli poniżej.


Tabela: Odprowadzanie ścieków
[GRI 303-4]



Ścieki generowane przez Budimex SA to głównie ścieki socjalno-bytowe. Jedynie 4% ścieków wytwarzanych przez spółkę stanowią ścieki przemysłowe, a w przypadku grupy współczynnik ten wynosi 41%. Ścieki odprowadzane są do sieci kanalizacyjnych. W przypadku braku infrastruktury gromadzone są one w szczelnych zbiornikach bezodpływowych i przekazywane uprawnionym podmiotom do zagospodarowania. Analogiczne postępowanie dotyczy z spółek Grupy Budimex.

Energia i paliwa

Energia i paliwa stanowią istotne elementy procesu budowlanego. Ich zużycie wpływa na środowisko. Budimex SA jako spółka odpowiedzialna społecznie wyznaczył sobie ambitne cele w zakresie redukcji emisji pochodzących ze spalania paliw kopalnych. Są one elementem strategii ESG firmy i zostały omówione w rozdziale 3.3.

Należy podkreślić, że cały wolumen zakupionej przez Budimex SA w 2023 r. energii elektrycznej posiadał gwarancje pochodzenia ze źródeł odnawialnych, dzięki czemu znacząco ograniczyliśmy emisję do środowiska.

W tabeli poniżej przedstawiono dane dotyczące zużycia paliw i energii w Budimex SA oraz w całej Grupie Budimex.

Tabela: Zużycie energii w organizacji
[GRI 302-1]


Do kalkulacji zostały wykorzystane wskaźniki konwersji pochodzące z KOBIZE i Bazy DEFRA.

Budimex SA

Zapotrzebowanie na energię i emisyjność prac budowlanych są ściśle związane z etapem realizacji inwestycji oraz czynnikami takimi jak produkcja mieszanek mineralno-asfaltowych, transport i zaangażowany sprzęt budowlany. Zmienność w zamówieniach oraz długi czas trwania procesu budowlanego sprawiają, że porównywanie zużycia energii i emisyjności w skali rocznej może być nieprecyzyjne: wyniki mogą być bardziej zależne od aktualnych postępów w realizacji zamówień niż od zmian w sposobie działania. Niemniej jednak Grupa Budimex, w tym Budimex SA, podejmuje wiele działań mających na celu trwałe zmniejszenie zużycia energii i emisji, takich jak wymiana sprzętu budowlanego, inwestycje w energię ze źródeł odnawialnych, szkolenia i inicjatywy na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Przyczyniają się one do zmniejszenia całkowitego zużycia energii w porównaniu z poprzednimi latami. Budimex SA wprowadził system zarządzania energią, który identyfikuje obszary wymagające poprawy efektywności energetycznej. Spółka posiada politykę poprawy efektywności energetycznej, której realizację monitoruje Komitet ds. Zarządzania Energią.

Mostostal Kraków SA

Zużycie energii i emisje w wytwórniach konstrukcji stalowych związane są z fazą prac oraz ilością wyprodukowanych w danym roku konstrukcji oraz odległością, na jaką są transportowane. Zróżnicowanie tych czynników powoduje, że porównywanie zużycia energii i wydajności energetycznej w skali rocznej może być niemiarodajne.

Grupa FBSerwis

W Grupie FBSerwis wprowadzono plany racjonalizacji zużycia energii, które obejmują szereg działań, takich jak wyłączanie pojedynczych maszyn i urządzeń podczas przestojów technologicznych, przeglądy i serwisowanie linii technologicznych w celu eliminacji punktów o nadmiernym zużyciu energii, stosowanie wysokiej jakości urządzeń o niskim zużyciu energii elektrycznej oraz automatyczne sterowanie parametrami procesu biologicznego przetwarzania odpadów. W zakładach Grupy FBSerwis prowadzone są bilanse energetyczne, które uwzględniają informacje dotyczące zużycia i przepływu energii.
0

4.1. Zarządzanie wpływem na środowisko, 4.1.2. Identyfikacja i zarządzanie ryzykami ESG, w tym związanymi z klimatem, Odpowiedzialność środowiskowa

[GRI 201-2] [ESRS SBM-3]

Całościowa ocena ryzyk ESG, w tym związanych z klimatem, po raz pierwszy została przeprowadzona w 2023 r., we współpracy z zewnętrzną firmą doradczą. W ramach analizy podwójnej istotności, spójnej z Dyrektywą o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) i szerzej opisanej w rozdziale 8.1., zidentyfikowano ryzyka ESG, w tym związane z klimatem.


Identyfikacja ryzyk nastąpiła w ramach następujących procesów:

 

  • analizy dokumentacji Grupy Budimex, raportów specjalistycznych i branżowych,
  • warsztatu diagnostycznego z interesariuszami wewnętrznymi,
  • warsztatu eksperckiego z interesariuszami zewnętrznymi,
  • analizy gotowej biblioteki ryzyk oraz wyników przeprowadzonej przez firmę w latach 2021-2022 analizy ryzyk związanych z klimatem,
  • benchmarku branżowego raportowania ESG w zakresie ryzyk,
  • konsultacji specjalistycznych wewnątrz zespołu agencji doradczej.

W efekcie analizy poszczególnym ryzykom przypisano prawdopodobieństwo materializacji zgodnie z czterostopniową skalą:

 

  • wysokie,
  • średnie,
  • małe,
  • bardzo małe,


oraz jeden z czterech poziomów dotkliwości/wpływu:

 

  • bardzo poważny,
  • poważny,
  • umiarkowany,
  • mało istotny.


Procesowi poddano łącznie 37 ryzyk zaprezentowanych w poniższej tabeli.

Tabela: Ryzyka ESG




Matryca wyników przeprowadzonej analizy przedstawia się następująco:

Rysunek: Matryca ryzyk ESG


 

Ryzyka, które agencja doradcza zarekomendowała do objęcia zarządzaniem i monitorowaniem, podsumowano w poniższej tabeli.

Tabela: Kluczowe ryzyka ESG




0

4.1. Zarządzanie wpływem na środowisko, Odpowiedzialność środowiskowa
4.1.1. Polityki i odpowiedzialność

[GRI 3-3] [GRI 306-1] [ESRS E1-2] [ESRS E2-1] [ESRS E3-1] [ESRS E4-2] [ESRS E5-1]

BUDIMEX SA

Nadrzędnym dokumentem w Budimex SA ‎regulującym zarządzanie wpływem na środowisko i klimat jest Polityka Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Zawiera ona zobowiązania oraz zasady dotyczące ograniczania ingerencji w środowisko naturalne, takie jak efektywne wykorzystanie zasobów naturalnych oraz promowanie odpowiedzialności ekologicznej.

Spółka jest świadoma wpływu, jaki może wywierać swoją działalnością na środowisko i klimat, w wymiarze:

 

  • lokalnym – poprzez ingerencję w funkcjonowanie ekosystemów w wyniku prac budowlanych,
  • globalnym – poprzez oddziaływanie (pozytywne lub negatywne) na klimat.

W celu poprawy efektów działalności środowiskowej Budimex SA wdrożył system zarządzania środowiskowego oparty na wymaganiach normy PN-EN ISO 14001:2015. Spółka poddała się certyfikacji przez zewnętrzną, niezależną i akredytowaną jednostkę certyfikującą. W ramach systemu zarządzania opracowane zostały cele, a także wskaźniki, za pomocą których monitorowany jest wpływ firmy na środowisko. Odpowiedzialność za zarządzanie obszarem środowiskowym wynika z przyjętych procedur wewnętrznych.


MOSTOSTAL KRAKÓW SA

Nadrzędnym dokumentem w Mostostal Kraków SA regulującym zarządzanie środowiskowe jest Polityka Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Zawiera ona zobowiązania spółki dotyczące minimalizacji emisji zanieczyszczeń oraz ilości generowanych odpadów, a także systematycznego podnoszenia świadomości ekologicznej. Dodatkowo spółka deklaruje ochronę zasobów naturalnych m.in. poprzez ograniczanie zużycia wody, paliw oraz energii elektrycznej.

Mostostal Kraków SA wdrożył system zarządzania wpływem na środowisko oparty na wymaganiach normy PN-EN ISO 14001:2015. Spółka poddała się certyfikacji przez zewnętrzną, niezależną i akredytowaną jednostkę certyfikującą. Odpowiedzialność za zarządzanie obszarem środowiskowym wynika bezpośrednio z przyjętych procedur wewnętrznych.

W 2023 r. Mostostal Kraków SA zobowiązał się ograniczyć zużycie paliw poprzez wymianę floty samochodowej.


GRUPA FBSERWIS 


Polityka zarządzania wpływem na środowisko w Grupie FBSerwis bazuje na wymogach Decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2018/1147 z dnia 10 sierpnia 2018 r., ustanawiającej konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) w odniesieniu do przetwarzania odpadów. Konkluzje te zostały wdrożone w spółce w 2022 r. i dotyczą emisji pyłów, gazów, odorów, ścieków, odpadów i hałasu oraz zużycia energii i postępowania w przypadku awarii. Na wypadek powstawania takich emisji opracowano i wdrożono odpowiednie procedury zapobiegające. W sytuacjach, w których zapobieganie jest niemożliwe, zastosowanie mają procedury ograniczające emisje, minimalizujące ich wpływ oraz służące monitorowaniu podejmowanych działań. Odpowiedzialność za zarządzanie wpływem na środowisko wynika z procedur wewnętrznych przyjętych przez spółkę.

W Grupie FBSerwis wdrożono procedury PO (FBS-Z)-06-02, dotyczące systemu zarządzania wpływem na środowisko w poszczególnych spółkach (FBSerwis Dolny Śląsk, FBSerwis Karpatia, FBSerwis Kamieńsk, FBSerwis Wrocław).


Integralną częścią tych procedur są załączniki:

 

  • Wykaz strumieni ścieków i gazów odlotowych,
  • Zarządzanie strumieniem odpadów,
  • Plan zarządzania w przypadku awarii,
  • Plan zarządzania odorami,
  • Plan zarządzania hałasem i wibracjami,
  • Plan racjonalizacji zużycia energii i rejestr bilansu energetycznego.


W spółce FBSerwis Wrocław wdrożone zostały systemy zarządzania PN-EN ISO 9001:2015 oraz ISO 14001:2015.


Zasady Polityki Zintegrowanego Systemu Zarządzania związane z wpływem na środowisko

W spółkach Grupy Budimex wprowadzono zindywidualizowane podejście do kwestii zarządzania wpływem na środowisko i klimat, dostosowane do modeli biznesowych tych podmiotów. Obszarem tym zarządza Dyrektor Biura ESG, Jakości i Ochrony Środowiska [1].


BUDIMEX SA

W obowiązującym w Budimex SA systemie, którego osią są Zasady polityki Zintegrowanego Systemu Zarządzania, podstawowe założenia to:

 

  • minimalizacja negatywnego wpływu działalności spółki na środowisko naturalne,
  • efektywne korzystanie z zasobów naturalnych, energii i materiałów dzięki energooszczędnym rozwiązaniom oraz materiałom pochodzącym z recyklingu,
  • ograniczanie ilości generowanych odpadów, zużycia wody i energii oraz emisji gazów cieplarnianych.

 


Budimex SA działa według przyjętych procedur, instrukcji i standardów środowiskowych. Działalność operacyjna, czyli realizacja kontraktów budowlanych, jest zgodna z procedurami zarządzania środowiskowego oraz wewnętrznymi standardami działania, m.in. w zakresie ochrony środowiska.

Standardy ochrony środowiska Budimex SA regulują zasady właściwego zabezpieczania wód, gruntu, powietrza i różnorodności biologicznej w trakcie robót budowlanych oraz procesów pomocniczych.


Standardy te dotyczą:

 

  • magazynowania odpadów niebezpiecznych w sposób bezpieczny dla środowiska,
  • bezpiecznego operowania paliwami płynnymi podczas magazynowania i tankowania sprzętu i pojazdów,
  • bezpiecznego operowania substancjami niebezpiecznymi podczas ich magazynowania i użytkowania,
  • wyposażania budów w tzw. apteczkę ekologiczną, w celu sprawnej likwidacji niewielkich wycieków i rozlewów,
  • organizacji prac powodujących emisję pyłów do powietrza,
  • organizacji prac powodujących emisję hałasu,
  • organizacji prac powodujących wibracje,
  • organizacji prac wykonywanych w korycie rzeki lub w basenie jeziora, stawu czy morza, a także w zbliżeniu cieków i zbiorników wodnych oraz na linii brzegowej cieków i zbiorników wodnych w sposób bezpieczny dla środowiska wodnego,
  • organizacji prac związanych z odwodnieniami w sposób zapewniający ochronę wód przed emisją zawiesin,
  • czyszczenia kół pojazdów z błota oraz urządzeń zanieczyszczonych betonem, mieszankami cementowo-wapiennymi lub gipsowymi w sposób bezpieczny dla środowiska wodno-gruntowego,
  • zapewnienia skutecznej ochrony drzew i krzewów przed uszkodzeniem lub zniszczeniem podczas prac budowlanych,
  • zapewnienia skutecznej ochrony i minimalizacji strat w populacjach płazów podczas prac budowlanych,
  • czytelnego i zrozumiałego oznakowania miejsc gromadzenia odpadów, infrastruktury chroniącej środowisko i miejsc prowadzenia monitoringu środowiskowego.

 


Przed rozpoczęciem prac budowlanych dokonywana jest identyfikacja aspektów środowiskowych, które podlegają nadzorowi. Identyfikowane są one według wewnętrznej procedury, która określa jednolity sposób oceny poprzez ustalenie:

 

  • charakteru wpływu na środowisko (pozytywny/neutralny/negatywny),
  • skali oddziaływania aspektu na środowisko,
  • czasu trwania wywieranego wpływu,
  • intensywności oddziaływania poprzez określenie skali wpływu,
  • wymagań prawnych dotyczących danego aspektu,
  • prawdopodobieństwa wystąpienia.

 


Na podstawie zidentyfikowanych potencjalnych zagrożeń dla środowiska i wpływu na środowisko planowanych prac budowlanych uzgadniany jest wewnętrznie plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (dalej: plan BIOZ), który od 1 stycznia 2024 r. przekształcony został w plan ochrony środowiska (dalej: plan OŚ). Dokument ten zawiera plan gospodarowania odpadami, który określa sposoby selektywnego gromadzenia odpadów, oznakowanie oraz dopuszczalne sposoby zagospodarowania odpadów powstających na budowach, a także plan zadań środowiskowych, który na podstawie zidentyfikowanej działalności określa rodzaje emisji i wskazuje zagrożenia oraz działania ochronne i minimalizujące oddziaływanie na środowisko naturalne podczas prac budowlanych.


Plan zadań środowiskowych określa:

 

  • interakcję budowy z otoczeniem i sposób ograniczania uciążliwości powodowanej przez wykonywanie robót budowlanych oraz analizę otoczenia budowy i zaplecza pod kątem sąsiedztwa z infrastrukturą wrażliwą (np. szkoły, szpitale, osiedla mieszkalne), zakładem przemysłowym o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej czy zakładem o zwiększonym reżimie sanitarnym – w takich przypadkach plan wskazuje też sposób postępowania,
  • funkcjonowanie socjalnych, technicznych i produkcyjnych zapleczy budów w sposób zapewniający oszczędne gospodarowanie terenem, badanie możliwości posadowienia zaplecza budowy w danym miejscu, odpowiedniego zabezpieczenia terenu a także przywrócenia terenu do stanu pierwotnego po zakończeniu budowy,
  • zasady korzystania z wody i odprowadzania ścieków z uwzględnieniem najbezpieczniejszego dla danych warunków zaopatrzenia budowy w wodę i odprowadzania ścieków,
  • zasady zabezpieczenia środowiska gruntowo-wodnego przy pracach budowlanych,
  • prace ziemne związane z wydobywaniem mas ziemnych (w tym zanieczyszczonych) i wskazuje zabezpieczenia dla środowiska gruntowo-wodnego,
  • źródła emisji odpadów ze wskazaniem sposobów postępowania ograniczających tę emisję – w tym sposobów zabezpieczenia środowiska gruntowo-wodnego przed działaniem odpadów,
  • źródła emisji zanieczyszczeń do powietrza z określeniem sposobów minimalizacji emisji,
  • źródła emisji hałasu i wibracji ze wskazaniem zabezpieczeń i sposobów jej minimalizacji,
  • zużycie surowców naturalnych i materiałów z uwzględnieniem oszczędnego gospodarowania nimi i stosowania materiałów recyklingowych,
  • zasady operowania substancjami niebezpiecznymi ze wskazaniem zabezpieczeń,
  • wpływ na różnorodność biologiczną ze wskazaniem działań ograniczających i minimalizujących ten wpływ,
  • wpływ na dziedzictwo kulturowe ze wskazaniem działań ograniczających i minimalizujących ten wpływ,
  • potencjalne sytuacje awaryjne ze wskazaniem wyposażenia ratunkowego.

 



Dodatkowo monitorowaniu podlega zużycie paliw i energii stosowanych do napędu maszyn, pojazdów i instalacji w procesie budowlanym – ich eksploatacja powinna przebiegać w sposób oszczędny i minimalizujący emisje do środowiska.

Za realizację działań operacyjnych określonych w planie BIOZ oraz planie OŚ odpowiada każda jednostka organizacyjna Budimex SA, dla której zidentyfikowano aspekty mające wpływ na środowiskowo i klimat. Następnie podlegają one ocenie, w wyniku której zostają wskazane istotne zagrożenia i szanse generowane przez działalność spółki. W odniesieniu do znaczących aspektów środowiskowych określane są działania, które poddawane są analizie wpływu na środowisko. Na tej podstawie ustanawiane są cele Budimex SA w zakresie ochrony środowiska.


Aspekty znaczące, zidentyfikowane przez organizację w 2023 r., są ściśle związane z rodzajem prowadzonej działalności i dotyczą:

 

  • emisji znacznych ilości odpadów budowlanych w postaci nieprzydatnych mas ziemnych i materiałów rozbiórkowych, powstawania odpadów niebezpiecznych oraz zagrożeń związanych z powstawaniem tych odpadów,
  • odzysku odpadów prowadzonego na budowach i związanych z tym szans środowiskowych w postaci znacznego zmniejszenia ilości generowanych odpadów budowlanych oraz oszczędności surowców naturalnych,
  • emisji zanieczyszczeń do powietrza w związku z wykorzystaniem sprzętu i pojazdów o napędzie spalinowym orazz eksploatacją własnych źródeł ciepła,
  • działalności zapleczy produkcyjnych budów – w tym wytwórni mas bitumicznych, węzłów betoniarskich izwiązanych z nimi zagrożeń dla powierzchni ziemi,
  • prowadzenia prac w korytach rzek czy w basenach zbiorników wodnych oraz na liniach brzegowych cieków izbiorników wodnych, które skutkują zmianą przepływu wód i niosą ryzyko ich zanieczyszczenia,
  • wpływu na różnorodność biologiczną poprzez prowadzenie wycinki drzew i krzewów będących w kolizji zbudowaną infrastrukturą (np. drogową czy kolejową),
  • zużycia dużych ilości surowców, materiałów, paliw i energii.

 


Dla aspektów tych podjęto szereg działań minimalizujących, mających na celu ograniczenie ich negatywnego wpływu oraz maksymalizację zysków środowiskowych poprzez:

 

  • optymalizację projektów i zbilansowanie mas ziemnych (wykop/nasyp),
  • wdrażanie zasad gospodarki o obiegu zamkniętym,
  • stosowanie zasad dotyczących kwalifikowania i gospodarowania materiałami pozyskanymi w ramach robót, ułatwiających identyfikację materiałów, możliwości ich użycia a także wskazujących prawne aspekty takiej działalności,
  • wdrożenie dokumentacji mającej na celu bezpieczne przekazanie materiału ziemnego do wykorzystania przez podmioty nieprowadzące działalności gospodarczej,
  • ustalanie dla każdego kontraktu, przed rozpoczęciem realizacji inwestycji, planu gospodarki odpadami określającego rodzaje przewidzianych do wytworzenia odpadów, sposób bezpiecznego i dopuszczonego w spółce gromadzenia odpadów, sposób oznakowania miejsc gromadzenia i pojemników na odpady a także sposób zagospodarowania odpadów,
  • efektywną pracę sprzętu i pojazdów o napędzie spalinowym,
  • wymianę starych jednostek sprzętowych na spełniające wymagania Stage IV i Euro 6,
  • wdrażanie sprzętu i pojazdów o napędzie elektrycznym,
  • dopuszczanie na budowy tylko sprawnych jednostek sprzętowych i pojazdów,
  • organizację zapleczy budów w istniejących obiektach,
  • ograniczanie strat w drzewostanie dzięki nadzorowi nad prowadzonymi pracami związanymi z usuwaniem drzew i krzewów będących w kolizji z prowadzoną inwestycją, pod kątem zgodności z dokumentacją inwestora w celu uniknięcia wycinki roślin nieprzeznaczonych do usunięcia,
  • prowadzenie prac z uwzględnieniem ich specyfiki oraz specyfiki danych obszarów a także zapewnienie właściwych działań środowiskowych (np. nadzoru przyrodniczego, sprawdzania drzew i krzewów pod kątem występowania wnich gniazd ptaków i nietoperzy),
  • dodatkowe, dobrowolne nasadzenia roślinności, w tym akcję sadzenia drzew (w ramach kampanii „Zielony Kwiecień” – więcej w podrozdziale 4.1.6.).


Stosowane standardy działania dla Budimex SA dotyczą:

 

  • bezpiecznego magazynowania odpadów niebezpiecznych,
  • bezpiecznego operowania paliwami płynnymi podczas magazynowania i tankowania sprzętu i pojazdów,
  • bezpiecznego operowania substancjami niebezpiecznymi podczas magazynowania i użytkowania tych substancji,
  • wyposażenia budów w ekologiczny zestaw ratunkowy, w celu sprawnej likwidacji niewielkich wycieków i rozlewów, aby zapobiec zanieczyszczaniu środowiska naturalnego,
  • systemu oznakowania środowiskowego, wprowadzającego czytelne i zrozumiałe oznakowanie miejsc gromadzenia odpadów, infrastruktury chroniącej środowisko i miejsc prowadzenia monitoringu środowiskowego,
  • redukcji uciążliwości hałasowej i pyłowej, m.in. przy prowadzeniu odzysku odpadów.


Wpływ spółki na środowisko generują w znacznej części dostawcy usług i wyrobów, dlatego dla Budimex SA istotne są porozumienie i współpraca z partnerami biznesowymi również w kwestii ochrony środowiska naturalnego. Partnerzy biznesowi poddawani są kwalifikacji wstępnej – weryfikowana jest ich działalność pod kątem zgodności z przepisami ochrony środowiska. Dostawcy, decydując się na współpracę, zobowiązują się do postępowania zgodnie z zasadami obowiązującymi w spółce (procedury, instrukcje, standardy i inne wewnętrzne regulacje). Podwykonawcy działający na terenie prowadzonych przez firmę inwestycji przechodzą szkolenia dotyczące gospodarowania odpadami oraz ‎postępowania w przypadku awarii w środowisku. Oceniane jest doświadczenie dostawcy i jego odpowiedzialność m.in. w dziedzinie wpływu na środowisko. Więcej informacji na temat odpowiedzialnego kształtowania łańcucha dostaw można znaleźć w rozdziale 7.5.


MOSTOSTAL KRAKÓW SA

Podstawowymi zasadami Polityki Zintegrowanego Systemu Zarządzania w obszarze wpływu na środowisko w Mostostal Kraków SA są:

 

  • ciągłe zmniejszanie wpływu działalności firmy na środowisko naturalne,
  • spełnianie wymagań i zobowiązań wynikających z obowiązujących przepisów prawnych i norm,
  • minimalizacja powstawania odpadów oraz emisji substancji niebezpiecznych,
  • systematyczne podnoszenie świadomości środowiskowej pracowników oraz dostawców,
  • ochrona zasobów naturalnych poprzez ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów oraz zużycia wody, energii elektrycznej i paliw.


Odpowiedzią spółki na powyższe wyzwania są opracowane i wdrożone procedury, takie jak:

 

  • Organizacja i zarządzanie środowiskiem na kontrakcie,
  • Identyfikacja i kwalifikacja aspektów środowiskowych,
  • Sprawozdawczość emisyjna i monitoring efektu ekologicznego,
  • Instrukcja kwalifikowania i gospodarowania materiałami pozyskiwanymi w ramach robót,
  • Szczegółowe zasady ewidencji środków trwałych i przedmiotów niskocennych – zawierających substancje kontrolowane,
  • Monitorowanie i pomiary środowiskowe,
  • Awarie i incydenty środowiskowe.

 


Wpływ Mostostal Kraków SA na środowisko związany jest w dużym stopniu z funkcjonowaniem Wytwórni Konstrukcji Stalowych w Krakowie i Kleszczowie. Na tym terenie prace realizowane są zarówno przez siły własne firmy, jak przez i partnerów biznesowych. Dostawcy usług przechodzą szkolenie z obowiązujących w spółce procedur dotyczących ochrony środowiska, w tym z zasad postępowania w przypadku awarii w środowisku.


GRUPA FBSERWIS

Podstawowymi aspektami obowiązującej w firmie Polityki ochrony środowiska są:

 

  • zobowiązanie do ochrony środowiska, w tym zapobiegania awariom, zanieczyszczeniom i wypełniania zobowiązań zgodności,
  • ciągłe doskonalenie systemu zarządzania jakością i środowiskiem, w celu poprawy efektów działalności środowiskowej,
  • ciągłe podwyższanie efektywności środowiskowej instalacji.

 


Zasady polityki systemu zarządzania wpływem na środowisko, które wynikają z wymogów Decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2018/1147 z dnia 10 sierpnia 2018 r., ustanawiającej konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) w odniesieniu do przetwarzania odpadów, dotyczą:

 

  • działań kontrolnych, ograniczających i ochronnych w związku z powstawaniem emisji pyłów i gazów, odorów, ścieków oraz hałasu,
  • ‎monitoringu i zarządzania strumieniami odpadów od momentu ich przyjęcia, poprzez proces przetwarzania, dokońcowego zagospodarowania pozostałości z przetwarzania,
  • działań zapobiegających i ograniczających skutki wystąpienia potencjalnych awarii mających negatywny wpływ na środowisko,
  • działań monitorujących i ograniczających zużycie energii.

 


Odpowiedzią firmy na te wyzwania są opracowane i wdrożone procedury:

 

  • procedura kontroli i sposobów ograniczania odprowadzanych do środowiska zanieczyszczeń w postaci emisji gazów, pyłów oraz ścieków,
  • procedura postępowania z odpadami,
  • plan zarządzania w przypadku awarii,
  • plan zarządzania odorami,
  • plan zarządzania hałasem,
  • plan racjonalizacji zużycia energii.


Zmiany w zarządzaniu obszarem środowiskowym


BUDIMEX SA

W roku 2023 spółka prowadziła stały nadzór nad swoim wpływem na środowisko i monitorowała aspekty środowiskowe. W związku z tym dokonano gruntownej analizy dokumentacji środowiskowej, pomagającej w identyfikacji zagrożeń i szans dla środowiska naturalnego. Od 2024 r. wdrożono nową/zaktualizowaną dokumentację środowiskową. Tym samym wyłączono dokumentację środowiskową ze struktur BHP i opracowano oddzielny zestaw dokumentów, dotyczący zagadnień środowiskowych. Zmodyfikowano procedurę operacyjną Zarządzanie środowiskowe oraz kwestionariusz identyfikujący aspekty i wymagania środowiskowe dla jednostek organizacyjnych. Wdrożono i rozbudowano plan OŚ, będący wcześniej częścią planu BIOZ, oraz zmodyfikowano proces oceny aspektów środowiskowych. Poddano aktualizacji 14 standardów ochrony środowiska Budimex SA ułatwiających budowom bezpieczne działanie. Rozbudowano katalog oznakowania środowiskowego, ułatwiający pracownikom na budowach prawidłowe gromadzenie odpadów. Ponadto w 2023 r. wdrożono formularz przyjęcia materiału nasypowego, ułatwiający identyfikację przyjmowanego materiału w celu uniknięcia wbudowania odpadów.

Spółka w trosce o efektywne zarządzanie środowiskiem podjęła decyzję o wdrożeniu europejskiego standardu ekozarządzania – EMAS. Jest to usankcjonowany prawnie system Unii Europejskiej, wspierający ideę dobrowolnego podejmowania działań w dziedzinie ochrony środowiska. Podstawowym celem programu jest rozpoczęcie takich procesów, które pomogą sukcesywnie ograniczać negatywny wpływ na środowisko, wdrażać czyste technologie, dążyć do gospodarki o obiegu zamkniętym, a także informować społeczności lokalne o możliwym oddziaływaniu na ekosystemy. Wdrożenie standardu EMAS poszerzy spektrum narzędzi pomagających postępować z należytą starannością w stosunku do środowiska naturalnego w całym łańcuchu wartości Budimex SA. Analiza i aktualizacja dokumentacji środowiskowej uwzględniły także dodatkowe wymagania niniejszego systemu.


MOSTOSTAL KRAKÓW SA

W 2023 r. nie wystąpiły zmiany w zarządzaniu wpływem na środowisko.


GRUPA FBSERWIS

W 2023 r. nie wystąpiły zmiany w zarządzaniu wpływem na środowisko.


[1] Do lutego 2024 r. pod nazwą Biuro Zakupów, Jakości i Ochrony Środowiska. 

0