2.1. Model biznesowy i łańcuch wartości, 2.1.4. Działalność Grupy Budimex i perspektywy rozwoju, O grupie Budimex
STRUKTURA PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY GRUPY BUDIMEX
Sprzedaż segmentu budowlanego
W 2023 roku rynek budowlany w Polsce (mierzony wartością sprzedaży produkcji budowlano-montażowej) według danych GUS zwiększył wartość o blisko 15,4% w stosunku do roku 2022. Dynamiczny wzrost nastąpił w obszarze budownictwa infrastrukturalnego (+24,1%) oraz w sektorze budownictwa kubaturowego (+6,5%). Z kolei w segmencie budownictwa mieszkaniowego odnotowano spowolnienie aktywności (-6,8%). Jednocześnie wzrost aktywności nastąpił w zakresie budownictwa niemieszkalnego (+15,0%), na który składała się poprawa w obrębie budowy budynków handlowych, przemysłowych i magazynowych.
W roku obrotowym 2023 przychody ze sprzedaży Grupy Budimex w segmencie budowlanym wzrosły o 13,8% w porównaniu do roku 2022.
Udział segmentu infrastruktury w całkowitych przychodach z usług budowlano-montażowych Grupy wzrósł z 38,8% w 2022 roku do 40,2% w 2023 roku. Partycypacja segmentu kolejowego w strukturze przychodów segmentu budowlanego Grupy zwiększyła się z poziomu 24,2% do 28,1% w 2023 roku. Natomiast udział budownictwa kubaturowego spadł z poziomu 37,0% w 2022 roku do poziomu 31,7% w 2023 roku.
Tabela: Struktura sprzedaży w podziale na poszczególne sektory rynku budowlanego
Rysunek: Struktura geograficzna przychodów ze sprzedaży Grupy Budimex w roku 2023
Głównymi rynkami, na których działa Grupa Budimex, są:
- Polska,
- Niemcy,
- Słowacja.
STRUKTURA PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY BUDIMEX SA
Sprzedaż usług budowlano-montażowych
W 2023 roku sprzedaż usług budowlano-montażowych Spółki wzrosła o 12,2% w porównaniu z rokiem 2022. Wartość sprzedaży segmentu infrastrukturalnego wzrosła do poziomu 3 547 milionów złotych w roku 2023 z 3 019 milionów złotych w roku 2022 (wzrost o 17,5%). Sprzedaż w obszarze kolejowym wzrosła o 32,6%, z poziomu 1 877 milionów złotych do 2 489 milionów w 2023 roku. Sprzedaż w budownictwie kubaturowym spadła o 9,2% z 2 555 milionów złotych w 2022 roku do 2 321 milionów złotych w 2023 roku).
Tabela: Struktura sprzedaży robót budowlano-montażowych w podziale na poszczególne sektory rynku budowlanego
Rysunek: Struktura geograficzna przychodów ze sprzedaży Budimex SA w roku 2023
Głównymi rynkami, na których działa Budimex SA, są:
- Polska,
- Niemcy,
- Słowacja.
Działalność budowlana Grupy Budimex na rynku niemieckim [1]
W 2023 roku w ramach działalności na rynku niemieckim wykonywane były roboty warsztatowe. Przychody ze sprzedaży wyniosły 222 556 tysięcy złotych (z czego 195 127 tysięcy złotych przypadało na Budimex SA, a 27 429 tysięcy złotych na Mostostal Kraków SA) i były ogółem niższe o 17 358 tysięcy złotych, tj. o 7,2% w porównaniu do 2022 roku. Odnotowano spadek sprzedaży na robotach prefabrykacyjnych o 10,5% oraz wzrost na robotach metalowych o 8,7%. Kryzys na rynku budowlanym spowodował w 2023 roku spadek zamówień na elementy prefabrykowane, co skutkowało mniejszą wartością sprzedaży. Zysk operacyjny na rynku niemieckim wyniósł 20 584 tysiące złotych w roku 2023, podczas gdy w 2022 roku wyniósł 28 797 tysięcy złotych. Rentowność ogółem w 2023 roku wyniosła 9,2%, natomiast w 2022 roku wynosiła 12%. Struktura odbiorców jest rozproszona, tylko jeden z odbiorców przekroczył poziom 10% obrotów ogółem (stanowił 12% obrotów ogółem).
W 2023 roku spółka Budimex Bau GmbH, której jedynym udziałowcem jest Budimex SA, kontynuowała rozwój swojej działalności w sektorze budowlanym, w infrastrukturze drogowej oraz w budownictwie ogólnym. Przychody w roku 2023 wyniosły 9 510 tysięcy euro. Jednocześnie Spółka pozyskała nowe kontrakty o łącznej wartości 22 343 tysiące euro, co pozwoli zwiększać przychody w kolejnych latach.
Perspektywy rozwoju działalności Grupy Budimex i Budimex SA w okresie najbliższego roku
W najbliższym roku Grupa Budimex nadal będzie działać we wszystkich ważniejszych sektorach rynku budowlanego na obszarze Polski, jak również na wybranych rynkach zagranicznych.
Wartość zleceń podpisanych przez Grupę Budimex w roku 2023 była wyższa o 5,2% w stosunku do poprzedniego roku. Zdywersyfikowana struktura portfela zamówień (obejmująca długoterminowe kontrakty „projektuj i buduj”) w dużej mierze zabezpiecza front prac na najbliższe 2 lata. Grupa podejmuje dalsze działania zmierzające do ekspansji geograficznej, w szczególności na rynki: niemiecki, czeski, słowacki i łotewski. W roku 2023 został podpisany pierwszy kontrakt budowlany na rynku czeskim o wartości 102 milionów złotych. W perspektywie najbliższych lat wymienione rynki mogą być źródłem dodatkowych zleceń, które pozwolą na utrzymanie stabilnego portfela zamówień, także w dłuższym terminie.
Grupa planuje konsekwentnie wzmacniać swoją pozycję w segmencie budownictwa kubaturowego oraz pozyskiwać nowe zlecenia w segmencie przemysłowo-energetycznym, kolejowym oraz hydrotechnicznym. W obszarze zainteresowania pozostają także przedsięwzięcia na zasadach partnerstwa publiczno-prywatnego.
Grupa Budimex prowadzi także działalność w segmencie odnawialnych źródeł energii – nie tylko jako wykonawca tego typu instalacji, lecz także jako inwestor. W lutym 2022 roku Spółka nabyła projekt gotowej do budowy farmy wiatrowej zlokalizowanej w województwie wielkopolskim o mocy do 7 MW. Farma wiatrowa „Magnolia” (Magnolia Energy Sp. z o.o.) została uruchomiona w drugiej połowie 2023 roku, a produkcja energii elektrycznej z tej farmy przekroczyła w 2023 roku 8 GWh. Ponadto Grupa Budimex rozwija projekty fotowoltaiczne. W ramach rozwoju tego segmentu w listopadzie 2022 roku została nabyta farma fotowoltaiczna „Kamelia” (Fotowoltaika HIG XIV Sp. z o.o.). Projekt został pozyskany w formie zakupu udziałów w spółce, która posiadała komplet dokumentacji do budowy farmy fotowoltaicznej o mocy 14 MW. W 2023 roku prowadzone były prace związane z wybudowaniem instalacji fotowoltaicznej, natomiast prace te jeszcze nie zostały zakończone. Energia wyprodukowana przez tę farmę powinna być w stanie w dużej mierze pokryć zapotrzebowanie Budimex SA na energię elektryczną.
W kwietniu 2023 roku Budimex SA wraz z partnerem z Grupy Ferrovial – Ferrovial Energy Infrastructure and Mobility – podpisał umowę wspólników powołującą nową spółkę joint-venture BXF Energia Sp. z o.o. Budimex SA ma w nowym podmiocie udział większościowy (51%). Celem spółki jest rozwój projektów odnawialnych źródeł energii, ich budowa oraz eksploatacja. Spółka skupia się na projektach w technologii farm fotowoltaicznych i wiatrowych, których dewelopment rozpoczęła, zabezpieczając kolejne lokalizacje dla potencjalnych elektrowni o mocy kilkuset MW. Równocześnie dopuszcza kolejne przejęcia projektów w fazie gotowości do budowy. W kolejnych latach będą prowadzone dalsze działania zmierzające do rozwoju organicznego tego typu instalacji.
W planach jest dalszy rozwój Grupy FBSerwis, w szczególności w obszarze usług komunalnych, zarówno w sposób organiczny, jak i przez potencjalne akwizycje podmiotów z ugruntowaną pozycją rynkową.
W 2023 roku spółki Grupy Budimex podpisały kontrakty budowlane o łącznej wartości 8 289 576 tysięcy złotych (z aneksami). Portfel zamówień budowlanych Grupy Budimex na dzień 31 grudnia 2023 roku wyniósł 13 139 554 tysiące złotych, co było porównywalne ze stanem z końca 2022 roku.
Z kolei Budimex SA w 2023 roku podpisał kontrakty budowlane o łącznej wartości 7 470 358 tysięcy złotych (z aneksami). Portfel zamówień na dzień 31 grudnia 2023 roku wyniósł 11 943 325 tysięcy złotych.
Rysunek: Struktura portfela zamówień Grupy Budimex na dzień 31 grudnia 2023
Ocena możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych
W roku 2023 Grupa Budimex planuje nakłady inwestycyjne na poziomie około 230 milionów złotych, z czego około 70 milionów złotych przypada na spółkę Budimex SA, a około 25 milionów złotych na spółkę Budimex Kolejnictwo SA, 85 milionów złotych na Grupę FBSerwis oraz 35 milionów złotych na rozwój farm fotowoltaicznych i wiatrowych. Główne nakłady dotyczą nabycia maszyn budowlanych i kolejowych oraz realizacji projektów informatycznych, a także inwestycji w odnawialne źródła energii. Nakłady inwestycyjne planowane przez Grupę FBSerwis będą dotyczyły inwestycji w obszarze usług komunalnych oraz środków transportu.
Czynniki ryzyka
Grupa Budimex w toku prowadzonej działalności narażona jest na szereg ryzyk, z których najistotniejsze grupy ryzyka odziaływujące na Spółkę to:
- ryzyka finansowe: ryzyko walutowe, ryzyko cenowe, ryzyko kredytowe;
- ryzyka techniczne;
- ryzyka prawne.
Informacje dotyczące przyjętych przez Grupę celów oraz metod zarządzania ryzykiem finansowym zostały ujęte w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku (nota 4).
Nieodłącznym ryzykiem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej jest ryzyko kredytowe kontrahentów.
Pomimo wprowadzenia restrykcyjnych procedur kontroli należności w Grupie wciąż istnieje ryzyko związane z niewypłacalnością inwestorów. Opóźnienia w terminowym regulowaniu należności mogą negatywnie wpłynąć na wyniki finansowe Grupy, powodując konieczność tworzenia odpisów aktualizujących należności oraz finansowania działalności zadłużeniem zewnętrznym.
Realizacja kontraktów budowlanych odbywa się w określonych warunkach techniczno-ekonomicznych, co wpływa na poziom uzyskiwanej marży. Spółki Grupy Budimex świadczące usługi budowlane monitorują ryzyka techniczne, organizacyjne, prawne i finansowe związane z planowaniem i bieżącym przebiegiem prac na poszczególnych kontraktach. Pomimo wprowadzonych mechanizmów kontrolnych i zabezpieczenia ogólnych ryzyk (kredytowego, walutowego) istnieje możliwość wystąpienia czynników powodujących realizację kontraktu z marżą niższą niż pierwotnie planowana, wśród których należy wymienić:
- niepewność gospodarczą związaną z wojną w Ukrainie,
- wzrost cen usług i ograniczoną dostępność lub upadłość podwykonawców,
- wzrost kosztów zatrudnienia i ograniczoną dostępność wykwalifikowanych pracowników,
- wzrost cen materiałów budowlanych, ropopochodnych i energii,
- opóźnienia w terminowym wykonaniu lub niedostateczną jakość robót podwykonawców,
- opóźnienia w uzyskaniu odpowiednich decyzji administracyjnych,
- zmiany zakresu robót bądź technologii uzgodnionych w umowach,
- niekorzystne warunki pogodowe lub gruntowe.
Zmiana źródeł zaopatrzenia
W 2023 roku nie nastąpiły istotne zmiany w źródłach zaopatrzenia budów. Udział żadnego z dostawców materiałów lub usług nie przekroczył 10% wartości sprzedaży Grupy Budimex i Budimex SA.
[1] Opis działalności nie pokrywa ogółu działalności Grupy Budimex na terenie Niemiec.