Ogólna charakterystyka rynku
Według wstępnego szacunku produkt krajowy brutto (PKB) w 2023 roku był realnie wyższy o 0,2% w porównaniu z 2022 rokiem, wobec wzrostu o 5,3% w 2022 roku (w cenach stałych roku poprzedniego). Całoroczne szacunki dowodzą tego, że ożywienie koniunktury postępuje w sposób powolny, pomimo występowania zjawisk dezinflacyjnych. Główny Urząd Statystyczny poinformował, że średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2023 roku wyniósł 11,4% wobec 14,4% rok wcześniej. Ostatnie miesiące roku 2023 to normalizacja procesów cenowych, czego dowodem jest grudniowy odczyt inflacji na poziomie 6,2%.
Stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w 2023 roku utrzymała się na poziomie bliskim ubiegłorocznego, o czym świadczy nieznaczny spadek o 0,1 punktu procentowego z poziomu 5,2% w grudniu 2022 roku do 5,1% w grudniu 2023 roku. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce wzrosło o 9,6% rok do roku i po raz pierwszy w historii przekroczyło wartość 8 tysięcy złotych. W samym budownictwie przeciętne wynagrodzenia wzrosły o 6,3% rok do roku, przy czym wyższe wzrosty na poziomie 10,4% oraz 10,3% zanotowało budownictwo inżynieryjne i specjalistyczne, natomiast niższe budowa budynków, która charakteryzowała się ujemną dynamiką na poziomie 1,5%.
Nakłady brutto na środki trwałe w 2023 roku w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosły o 8% (wobec wzrostu o 4,9% w 2022 roku). Stopa inwestycji w gospodarce narodowej (relacja nakładów brutto na środki trwałe do produktu krajowego brutto w cenach bieżących) w 2023 roku wyniosła 17,4% wobec 16,8% w 2022 roku.
Na koniec 2023 roku wskaźnik koniunktury w budownictwie wyniósł -13,2 punktu procentowego, co sugeruje, że więcej przedsiębiorstw w sektorze (20,5%) spodziewa się pogorszenia sytuacji branży aniżeli poprawy warunków prowadzenia działalności (7,4%). Według ankiet GUS firmy budowlane odczuwają poprawę sytuacji rok do roku w kwestiach dotyczących surowców – na koniec grudnia 2023 roku 6,1% ankietowanych postrzega niedobór materiałów (w porównaniu do 12,3% rok wcześniej) oraz 57,6% postrzega koszty materiałów (w porównaniu do 73,5% rok wcześniej) jako bariery rynkowe. Trendy są potwierdzone przez wskaźniki cen produkcji budowlano-montażowej, które w ciągu roku wzrosły o 10,2%, natomiast od początku stycznia 2023 roku charakteryzują się coraz niższą dynamiką – w samym grudniu 2023 roku ceny wzrosły o 7,5%. Zdaniem przedsiębiorstw budowlanych największe wyzwanie dla branży stanowią koszty zatrudnienia pracowników, co zostało wskazane przez 70,2% ankietowanych firm jako bariera sektora.
Według danych GUS produkcja budowlano-montażowa (w cenach stałych) zrealizowana na terenie kraju przez przedsiębiorstwa budowlane o liczbie pracujących powyżej 9 osób w 2023 roku była wyższa o 5% w porównaniu z 2022 rokiem. Budowa budynków – jako jedyny segment budownictwa – charakteryzowała się ujemną dynamiką w ciągu całego roku na poziomie -1,3%, aczkolwiek należy zwrócić uwagę, że ostatni kwartał charakteryzował się ożywieniem – w samym grudniu zaobserwowano wzrost o 13,4%. Pozostałe sektory budownictwa – budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej oraz budownictwo specjalistyczne – cechowały się w 2023 roku wzrostami w cenach stałych o odpowiednio 11,3% oraz 2,7%.
Korzystny dla rynku budowlanego niski poziom stóp procentowych (a więc i niski koszt kapitału) obserwowany w ostatnich latach ustąpił miejsca wyższym stopom procentowym. Cykl podwyżek przez RPP doprowadził stopę referencyjną do poziomu 5,75% w październiku 2023 roku. Rynek nie spodziewa się istotnego obniżenia trajektorii stóp procentowych w 2024 roku, co prawdopodobnie wciąż będzie wpływać na ograniczenie potencjału inwestycji wspieranych długiem. Pomimo wysokiego poziomu stóp procentowych budownictwo mieszkaniowe w dziesięciu największych miastach charakteryzowało się wzrostem liczby sprzedanych mieszkań o blisko 69% rok do roku. Przyczyn wzrostów należy upatrywać we wprowadzeniu programu rządowego „Bezpieczny Kredyt 2%”, który skokowo zwiększył liczbę wniosków kredytowych (wzrost z poziomu 214 tysięcy wniosków kredytowych w 2022 roku do 365 tysięcy wniosków w roku 2023). Ostatecznie poskutkowało to ożywieniem budownictwa mieszkaniowego, ale z drugiej strony nierównowagą pomiędzy popytem a podażą w poszczególnych metropoliach skutkującą ujemnym bilansem mieszkań w ofercie.
Perspektywy rozwoju rynku
Spośród krajów Europy Środkowo-Wschodniej Polska wyróżnia się na tle regionu jako kraj z potencjałem do ożywienia PKB dzięki poluzowaniu fiskalnemu, ale również wpływowi środków z Unii Europejskiej i niewielkim potencjałem do obniżek stóp procentowych w 2024 roku. Oczekiwany spadek inflacji ma być wynikiem odwrócenia trendu zewnętrznych szoków cenowych oraz umocnienia krajowej waluty. Według prognoz Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), opublikowanych w styczniu 2024 roku, krajowa gospodarka wyjdzie z okresu spowolnienia i wzrośnie o 2,3% w 2024 roku oraz 3,5% w 2025 roku. Trend odbudowy wzrostu gospodarczego jest również sygnalizowany przez Ministerstwo Finansów oraz prognozy krajowych banków komercyjnych.
Czynnikiem wpływającym na odbudowę PKB ma być głównie konsumpcja prywatna napędzana przez wzrost realnych dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych. Równolegle prognozy makroekonomiczne sugerują przyhamowanie tempa inwestycji i pogorszenie efektu salda wymiany handlowej z partnerami zagranicznymi. Inwestycje mają spowolnić z poziomu 6,7% w 2023 roku do poziomu 1,2% w 2024 roku, za co będzie odpowiadać zarówno spowolnienie gospodarcze w Europie, jak również spadek wolumenu inwestycji samorządów – głównie z powodu przestojów wywołanych zmianą perspektyw dla środków spójności z Unii Europejskiej. Ewentualne wsparcie finansowania z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) powinno być zauważalne dopiero w 2025 roku, ponieważ realizacja projektów przewiduje największe nakłady na okres kilkunastu miesięcy po starcie inicjatywy.
PIE prognozuje średnią inflację CPI w 2024 roku na poziomie 5,1%, co podtrzyma trend spadkowy obserwowany w 2023 roku, lecz ze znacznie niższą dynamiką. Oczekiwania inflacyjne firm są wciąż wysokie i według badań koniunktury GUS liczba firm deklarujących podwyżki jest nadal wyższa w porównaniu ze szczytem cyklu przed pandemią COVID-19 w latach 2018-2019. Ponadto oczekiwania wzrostu cen będą wspierane przez ceny energii – przywracanie cen rynkowych oraz wygaśnięcie przepisów mrożących ceny energii z końcem czerwca 2024 roku. Na utrzymywanie się podwyższonej inflacji będzie także wpływać wzrost płacy minimalnej oraz przywrócenie podatku VAT na żywność od 1 kwietnia 2024 roku.
W grudniu 2022 roku Komisja Europejska (KE) zatwierdziła wszystkie polskie programy w ramach Polityki Spójności na lata 2021-2027, uzgodnione w oparciu o wypracowaną Umowę Partnerstwa. Polska pozostaje największym beneficjentem Polityki Spójności, z wkładem unijnym w wysokości 76 miliardów euro. Zatwierdzone zostały wszystkie programy krajowe oraz 16 programów regionalnych dla Polski. Na program FEnIKS przeznaczono 24,2 miliarda euro, w porównaniu do 27,4 miliarda euro w poprzedniej perspektywie finansowej. Oczekiwana skala wsparcia w obszarze projektów infrastrukturalnych powinna pozwolić na utrzymanie znaczącej roli środków unijnych w rozwoju polskiego sektora budowlanego w najbliższych latach. Rozpoczynająca się perspektywa budżetowa będzie pierwszą, w której inwestycje kolejowe będą mieć priorytet nad inwestycjami drogowymi. Istotne będzie również wsparcie projektów infrastrukturalnych w ramach instrumentu konkursowego Connecting Europe Facility (CEF).
Ostatnie miesiące 2023 roku przyniosły widoczny postęp, jeżeli chodzi o dostęp do środków unijnych. W listopadzie Komisja Europejska (KE) zatwierdziła zmodyfikowany budżet KPO, zwiększając ilość środków powiązanych z programem REPowerEU. Efektem ruchu Komisji Europejskiej jest możliwość wypłaty zaliczek w postaci 20% funduszy REPowerEU, które nie wymagają spełnienia kamieni milowych – Polska w ramach prefinansowania otrzymała już 5 miliardów euro, co ma istotne znaczenie w kontekście zmniejszenia pozostałych funduszy unijnych w 2024 roku.
Zmodyfikowany plan Krajowego Planu Odbudowy zakłada wypłatę środków o wartości 59,8 miliarda euro, w tym 25,3 miliarda euro w postaci dotacji oraz 34,5 miliarda euro w formie preferencyjnych pożyczek. Zgodnie z celami UE znaczna część finansowania zostanie przeznaczona na cele klimatyczne (46,6%) oraz na transformację cyfrową (21,4%). Ponadto na początku 2024 roku Polska spełniła trzy ostatnie warunki niezbędne do uruchomienia funduszy strukturalnych o wartości 76 miliardów euro. W skład funduszy strukturalnych można zaliczyć: Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europejski Fundusz Morski i Rybacki. Jak wyliczają ekonomiści, Polska z tytułu unijnych funduszy w 2024 roku otrzyma netto 1,3% PKB w grantach i nawet 2,7% PKB po uwzględnieniu pożyczek.
W roku 2023 polski rynek budowlany wciąż ponosił konsekwencję wyzwań wywołanych przez trudną sytuację geopolityczną. Szoki cenowe z lat ubiegłych oraz dalsze oczekiwanie rynku na uruchomienie środków unijnych wpłynęły na kolejne opóźnienia na rynku zamówień publicznych. Jednakże pomimo wymagań rynkowych GDDKiA kolejny rok z rzędu zapewniła stabilność ogłaszanych przetargów oraz dialog w zakresie mechanizmu waloryzacji. Prognozowane wydatki przez głównego zamawiającego na rynku drogowym wyniosły około 15 miliardów złotych, co jest drugim najwyższym wynikiem w ciągu ostatnich sześciu lat. W 2023 roku GDDKiA podpisała szesnaście umów na zadania o łącznej długości 216 kilometrów i wartości około 8,6 miliarda złotych (względem dwudziestu czterech umów w 2022 roku o długości 333,4 kilometra). Wartość ogłaszanych przetargów rok do roku wzrosła do czterdziestu dwóch odcinków o łącznej długości 530,6 kilometra (względem dwudziestu przetargów o całkowitej długości 226,8 kilometra w 2022 roku). Ponadto w 2023 roku GDDKiA sfinalizowała podpisanie aneksów waloryzacyjnych z 15-procentowym limitem waloryzacyjnym dla dziewięćdziesięciu siedmiu umów z dwudziestoma trzema wykonawcami, co stanowiło odpowiedź na znaczący wzrost wydatków wykonawców wynikający ze skutków agresji Rosji na Ukrainę w 2022 roku.
W grudniu 2023 roku zamawiający podpisał pierwsze umowy o dofinansowanie ze środków UE w ramach Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę Klimat, Środowisko (FEnIKS). W ramach projektów UE objętych dofinansowaniem przewidziane jest wykonanie ponad 2 127 kilometrów dróg krajowych (w tym około 158 kilometrów autostrad oraz 1 765 kilometrów dróg ekspresowych). Według stanu na koniec 2023 roku w trakcie realizacji znajduje się 1 298 kilometrów dróg krajowych, kolejne 507 kilometrów znajduje się w postępowaniach przetargowych, a 3 306 kilometrów znajduje się obecnie w przygotowaniu. Za większość inwestycji odpowiada zaktualizowany w 2022 roku Rządowy Program Budowy Dróg Krajowych do 2030 roku (z perspektywą do 2033 roku), którego łączna wartość wynosi 294,4 miliarda złotych. Za pozostałą część inwestycji odpowiada Program Budowy 100 Obwodnic o wartości 28,1 miliarda złotych. W 2024 roku GDDKiA zamierza ogłosić przetargi na 215 kilometrów, z czego 92,2 kilometra dotyczy dróg w ramach Rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych do 2030 roku, a 122,5 kilometra programu budowy 100 obwodnic. Ponadto, w następstwie wymiany kadry zarządzającej u głównych zamawiających na rynku drogowym i kolejowym, należy spodziewać się wydłużenia harmonogramów podpisywania ogłoszonych przetargów oraz publikacji nowych. W konsekwencji może to wpływać na krótkoterminową podaż kontraktów, lecz długoterminowe perspektywy pozostają niezmiennie optymistyczne.
Rynek kolejowy kolejny rok mierzył się z problemami finansowania, które było spowodowane przedłużającym się oczekiwaniem na środki unijne. W konsekwencji wydłużeniu uległ okres podpisywania umów do ogłoszonych uprzednio przetargów. PKP PLK podpisały w 2023 roku dziewięć umów na przetargi ogłoszone jeszcze w 2022 roku, a co więcej dwa przetargi z tego okresu wciąż oczekują na rozstrzygnięcie. Główny zamawiający opublikował w 2023 roku kolejne przetargi o wartości ponad 11 miliardów złotych, z czego zostały podpisane umowy na pięć kontraktów o wartości około 1,5 miliarda złotych. Z perspektywy rynku należy wspomnieć, że na posiedzeniu 16 sierpnia 2023 roku Rada Ministrów przyjęła uchwałę przedłożoną przez Ministra Infrastruktury w sprawie ustanowienia Krajowego Programu Kolejowego do 2030 roku (z perspektywą do roku 2033). Wartość łączna KPK 2030 wynosi 170 miliardów złotych, w tym 79 miliardów złotych w zakresie perspektywy 2014-2020, 80 miliardów złotych w zakresie perspektywy 2021-2027 oraz 11 miliardów złotych w zakresie KPO. Część środków została prefinansowana przez Polski Fundusz Rozwoju (PFR) jeszcze w końcówce 2023 roku. Dodatkowym wsparciem dla inwestycji na rynku kolejowym jest Program Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej – Kolej + do 2029 roku, którego wartość opiewa na 13,2 miliarda złotych, oraz plany budowy linii kolejowych o długości 1 800 kilometrów do roku 2034 w ramach Centralnego Portu Komunikacyjnego.
Kolejnym kluczowym projektem, niezbędnym do prawidłowej transformacji energetycznej Polski, są inwestycje PSE. Zaktualizowany program obejmuje inwestycje w sieci elektroenergetyczne, których wartość ma wynieść prawie 62 miliardy złotych do 2036 roku. Program obejmuje budowę m.in. 5 225 kilometrów torów linii 400 kV; 27 nowych stacji i 775 kilometrów linii prądu stałego. Wśród wybranych celów inwestycyjnych PSE wskazuje m.in.: wyprowadzenie mocy z polskich morskich farm wiatrowych na Bałtyku, wyprowadzenie mocy z elektrowni jądrowych, integrację lądowych źródeł OZE z KSE, przyłączenie nowych stabilnych źródeł wytwórczych i magazynów energii, zwiększenie potencjału sieci krajowych do transportu energii przez Polskę jako hub tranzytowy, zasilenie w energię elektryczną nowych odbiorców przemysłowych, w tym w specjalnych strefach ekonomicznych, wsparcie rozwoju elektromobilności oraz elektryfikacji ciepłownictwa, zasilenie CPK, w tym kolei dużych prędkości.
Polska jest obecnie przed rozpoczęciem wygaszania najstarszych węglowych bloków energetycznych. Działania firm energetycznych są skoncentrowane na realizacji inwestycji dążących do neutralności klimatycznej. PGE między innymi przygotowuje projekt największej morskiej farmy wiatrowej na Morzu Bałtyckim oraz pracuje nad budową dwóch bloków gazowo-parowych przy Elektrowni Dolna Odra. Ważnym wydarzeniem w energetyce była także fuzja Orlenu, Lotosu i PGNIG. Stworzenie multienergetycznego przedsiębiorstwa jest bezprecedensowym wydarzeniem na krajowym rynku, które może zmienić układ sił na mapie energetycznych interesów Europy.
Wraz z końcem 2023 roku wyłączono dwa węglowe bloki energetyczne nr 3 i 4 w Elektrowni Rybnik. Zostaną one zastąpione w tym zakładzie blokiem gazowym 882 MW. Wartość tej inwestycji to około 4 miliardów złotych netto.
W roku 2023 postępowały prace planistyczne i przygotowawcze w projekcie budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego. Zaawansowane prace projektowe dotyczyły m.in. terminala dla lotniska, stacji kolejowej, dróg startowych, wieży kontroli ruchu lotniczego oraz ponad 450 kilometrów linii kolejowych, w tym odcinka między Warszawą a Łodzią. Z niemal 2 000 kilometrów linii, których budowę planuje spółka, ponad 600 kilometrów ma wybrane warianty inwestorskie i skonsultowane przebiegi – to odcinki: Warszawa – CPK – Łódź, Łódź – Wrocław, Sieradz – Poznań, Łętownia – Rzeszów oraz Katowice – Ostrawa. Spośród wymienionych projektowanie trwa dla ponad 450 kilometrów. Ponadto spółka CPK wybrała w postępowaniu na inwestora strategicznego francusko-australijskie konsorcjum Vinci i IFM. Szacowana całkowita kwota potrzebna na realizację lotniskowej części inwestycji to około 41 miliardów złotych, z czego ponad 32 miliardy złotych pochodzić mają z wkładu inwestorów prywatnych oraz finansowania dłużnego. Spółka CPK podpisała umowy na zaprojektowanie linii Warszawa – Łódź, która będzie pierwszym fragmentem Kolei Dużych Prędkości (KDP) w Polsce. Wykonawcy zostali wyłonieni w ramach największej umowy ramowej na tego typu usługi w Europie. W przypadku niektórych projektów kolejowych przewiduje się realizację w formule partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP).
Podpisany został także kontrakt z projektantem terminala pasażerskiego i dworca kolejowego (tzw. master architektem) konsorcjum Foster + Partners i Buro Happold oraz z generalnym projektantem inżynierii lądowej (MCE – Master Civil Engineer) – libańskim koncernem Dar Al-Handasah, który był zaangażowany w projektowanie lotnisk między innymi w Dosze, Dubaju i Chicago. Wyłoniono ponadto 13 firm i konsorcjów, z którymi CPK podpisze umowę ramową w ramach pierwszego przetargu na projektowanie obiektów wspierających (SIE – Support Infrastructure Engineer).
Spółka CPK pozyskała już w sumie ponad 400 milionów złotych unijnego dofinansowania z instrumentu CEF „Łącząc Europę”.
W tym roku Komisja Europejska przyznała CPK fundusze w wysokości około 300 milionów złotych na projekt budowlany strategicznej linii KDP między Warszawą i Łodzią. Spółka planuje ubiegać się o kolejne środki. W aktualnie trwającym naborze do programu CEF będzie wnioskować o dotacje na łączną kwotę co najmniej 1,7 miliarda złotych.
Kolejnym istotnym filarem rozwoju infrastrukturalnego Polski są inwestycje portowe. Rada Ministrów jesienią 2019 roku przyjęła uchwałę określającą kluczowe inwestycje dla programu pod nazwą „Program rozwoju polskich portów morskich do 2030 roku”.
Realizacja programu zapewni sprawne funkcjonowanie i rozwój polskich portów morskich, a także przyczyni się do wykorzystania w pełni ich potencjału. Wykonanie inwestycji wskazanych w programie jest niezwykle ważne dla dalszego dynamicznego rozwoju portów oraz utrzymania i wzmocnienia ich pozycji wśród portów europejskich. Wartość programu do 2030 roku została oszacowana na około 30 miliardów złotych.
Obecnie realizowane są inwestycje polegające na modernizacji i pogłębieniu toru wodnego Świnoujście-Szczecin do głębokości 12,5 metra o wartości niemalże 2 miliardów złotych, modernizacji układu falochronów osłonowych w Porcie Północnym w Gdańsku o wartości niemal 800 milionów złotych, pogłębieniu toru podejściowego i akwenów wewnętrznych oraz przebudowa nabrzeży w Porcie Gdynia za prawie 600 milionów złotych, budowa falochronu osłonowego w Porcie Gdańsk o wartości 850 milionów złotych. Program przygotowano w celu realizacji „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 roku)”.
Budimex SA jest w dalszym ciągu zainteresowana realizacją projektów w formule partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP). Na polskim rynku wciąż pojawia się niewiele przetargów w formule PPP na inwestycje o znacznej wartości.
Polski rynek energii elektrycznej oferuje dobre perspektywy z punktu widzenia inwestowania w zielone aktywa wytwórcze. W 2022 roku roczne zapotrzebowanie na energię elektryczną w polskim systemie elektroenergetycznym to około 174 TWh i 55 GW zainstalowanej mocy wytwórczej. Obecnie Polska ma piąte co do wielkości roczne zapotrzebowanie na energię elektryczną w Europie, które w dużej mierze pokrywane jest przez źródła węglowe. Produkcja niskoemisyjnej energii elektrycznej odpowiada za 23% produkcji ogółem. W ciągu następnej dekady Polska stanie przed wyzwaniem zapewnienia wystarczalności mocy wytwórczych w miarę wycofywania elektrowni opalanych węglem. Główne cele i założenia rozwoju energetyki w Polsce znajdują się w „Polityce energetycznej Polski do roku 2040”, który to dokument jest obecnie aktualizowany. Zgodnie z zapowiedziami rządu projekt nowego dokumentu powstanie do końca obecnego roku. Z informacji nieoficjalnych wynika, że udział OZE w miksie energetycznym będzie wyższy niż pierwotnie zakładano. Dokument z roku 2019 zakładał m.in. wzrost mocy zainstalowanych w fotowoltaice do ok. 10-16 GW (2040 rok), zainstalowanie wiatraków na morzu o łącznej mocy 11 GW do roku 2040 oraz wzrost udziału OZE we wszystkich sektorach i technologiach o co najmniej 23% (2030 rok). Rozwój rynku będzie dodatkowo wspierany przez program inwestycyjny Polskich Sieci Przesyłowych (PSE) oraz inwestycje w ramach Krajowego Programu Odbudowy.
Grupa Budimex poszukuje kolejnych projektów do zakupu oraz prowadzi działania zmierzające do rozwoju organicznego tego typu instalacji, prowadząc długotrwały proces deweloperski.
W latach 2022-2023 Grupa Budimex rozpoczęła działalność w branży elektromobilności. Sieć ładowarek samochodów elektrycznych w spółce Budimex Mobility SA przekroczyła już 160 stacji. Spółka znajduje się w gronie 5 największych graczy na rynku. Rynek elektromobilności w Polsce znajduje się we wczesnej fazie rozwoju. Operatorzy stacji ładowania skupiają się na pozyskiwaniu atrakcyjnych lokalizacji, których zakup zwróci się w wyniku sukcesywnej poprawy utylizacji na rynku. Zgodnie z szacunkami PSPA roczna sprzedaż samochodów elektrycznych (BEV) w Polsce wzrośnie z 14 425 w roku 2023 do ponad 0,5 miliona sztuk rocznie w roku 2040. Sieć punktów ładowania zostanie rozbudowana w tym okresie kilkudziesięciokrotnie z 6 639 punktów w roku 2023 do blisko 176 000 punktów w roku 2040.
Kolejnym perspektywicznym rynkiem dla Grupy Budimex jest segment gospodarki odpadami i utrzymania infrastruktury. Od roku 2012 rozwój na tych rynkach realizowany jest przez spółki z Grupy FBSerwis.
Branża gospodarowania odpadami w Polsce odstaje od standardów zachodnioeuropejskich i wymaga dużych zmian, wpisujących się w trend promowania gospodarki o obiegu zamkniętym. Zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym wprowadzane są różne regulacje prawne, które zmuszają gminy i producentów do ograniczenia wytwarzania odpadów i poniesienia kosztów ich utylizacji. Termiczne przekształcanie i składowanie to najmniej promowane w UE sposoby postępowania z odpadami. W ostatnich latach, wraz ze wzrostem gospodarczym, ilość odpadów komunalnych w Polsce sukcesywnie rosła. W roku 2022 wytworzono 13,4 miliona ton odpadów. W związku ze spadkiem wydobycia węgla odmienny trend obserwowano w przypadku odpadów przemysłowych, których wytworzono w roku 2022 ponad 115 milionów ton, tj. zdecydowanie mniej niż jeszcze 10 lat temu. Dużym problem branży jest tzw. szara strefa. Szacuje się, że w Polsce ok. 30% odpadów zagospodarowywanych jest poza systemem. Dla porównania ten sam wskaźnik w krajach Europy Zachodniej wynosi około 5%.
W dłuższej perspektywie podstawowym sposobem „pozbywania się” odpadów powinien być recykling i ponowne ich wykorzystanie jako surowca. Jeśli tak się stanie, ilość odpadów zmieszanych, a co za tym idzie produkcja kalorycznej frakcji odpadów, powinna spaść. Ten trend będzie determinował dalsze kierunki rozwoju rynku. Poziom recyklingu w Polsce (30-40%) zdecydowanie odbiega od wartości obserwowanych w innych krajach: Niemczech (około 70%), Austrii (60%), we Włoszech (50-60%) czy w Norwegii i Szwecji (50%). Udział ten w ostatnich latach wzrastał w Polsce w niewielkim stopniu, czego główną przyczyną był niedostateczny poziom finansowania odzysku materiałowego surowców przez producentów towarów w opakowaniach.
Grupa FBSerwis działa aktywnie w branży utrzymania infrastruktury, głównie w zakresie sieci dróg krajowych i lokalnych. W wyniku sukcesywnej realizacji Programu Budowy Dróg Krajowych i Autostrad w ostatnich latach długość dróg ekspresowych i autostrad zwiększyła się do ponad 5 000 kilometrów. Docelowa sieć ma liczyć ponad 8 000 kilometrów. Z czasem akcent z budowy dróg zostanie przeniesiony na ich utrzymanie i remonty. Takie same trendy będą obserwowane na szczeblu lokalnym, gdzie rozbudowę sieci dróg wspierają programy takie jak Nowy Ład czy Program Wzmocnienia Krajowej Sieci Drogowej.
