4.1. Zarządzanie wpływem na środowisko, 4.1.3. Kluczowe wskaźniki, Odpowiedzialność środowiskowa

4.1.3. Kluczowe wskaźniki

kwiecień 29, 2024

Surowce

Przemysł budowlany zużywa znaczące ilości surowców naturalnych i materiałów budowlanych. Najczęściej wykorzystywanymi w procesie budowlanym są: beton, cement, stal, asfalty i kruszywa. Jedną z metod ograniczania zużycia surowców przez firmę jest odzysk materiałów budowlanych. Grupa Budimex stawia sobie konkretne cele w tym obszarze, które zostały przedstawione w rozdziale 3.3.

W 2022 r. wprowadzono zmianę w podejściu do raportowania zakupionych surowców. W zestawieniu wyodrębniono podział kruszyw na sztuczne i naturalne oraz materiały wtórne. Podejście to było kontynuowane w roku objętym raportem. Ponadto w 2023 r., na potrzeby realizacji celów środowiskowych wynikających ze strategii ESG, wyodrębniono pozycję „materiały z odzysku i recyklingu”.

Tabela: Zużyte surowce i materiały
[GRI 301-1] [ESRS E5-4]

Podczas analizy powyższej tabeli zwraca uwagę spadek zużycia betonu, cementu, stali, asfaltu i kruszyw sztucznych w przedziale 22% – 34% względem 2022 r. pomimo wzrostu przychodów ze sprzedaży w segmencie działalności budowlanej o 12,8%. Spadek zużycia materiałów budowlanych wynika ze struktury kontraktów Budimex SA, a konkretnie ze znaczącego udziału inwestycji infrastrukturalnych w początkowej fazie realizacji, z przewagą robót ziemnych. Ten sam czynnik odpowiada za wzrost o 15% zużycia materiałów z odzysku i recyklingu. Spodziewamy się, że w 2024 r. wzrośnie zużycie głównych materiałów, co będzie bezpośrednim wynikiem zmiany struktury realizowanych kontraktów.

Tabela: Zużyte surowce i materiały w Mostostal Kraków SA
[GRI 301-1] [ESRS E5-4]

Tabela: Odsetek surowców/materiałów początkowych pochodzących z recyklingu użytych do wytworzenia podstawowych produktów i usług
[GRI 301-2] [ESRS E5-4]

W 2023 r. ujawnione zostały po raz pierwszy łączne masy i objętości wykorzystywanych surowców i materiałów początkowych z recyklingu, zgodnie z wymaganiami ESRS E5-4. W 2023 r. zarówno w Budimex SA, jak i w Grupie Budimex surowce i materiały przetworzone stanowiły 20% łącznej masy materiałów wykorzystanych w procesie budowlanym.

Odpady

Tabela: Wytworzone odpady w ujęciu rok do roku
[GRI 306-3] [ESRS E5-5]

W 2023 r. masa wytworzonych odpadów w Budimex SA zmniejszyła się o 20% względem 2022 r., w tym zanotowano 20% spadek masy odpadów innych niż niebezpieczne oraz 14% wzrost masy odpadów niebezpiecznych. Wzrost ilości wytworzonych odpadów niebezpiecznych wynika z identyfikacji destruktu asfaltowego w ramach tej kategorii . Podobny trend zaobserwowano dla Grupy Budimex, dla której spadek masy wytworzonych odpadów wyniósł 14%.

Tabela: Odpady poddane odzyskowi
[GRI 306-4] [ESRS E5-5]

Masa odpadów skierowanych do odzysku w 2023 r. przez Budimex SA wzrosła o 6%, podczas gdy w całej grupie odnotowano wzrost o 10% w stosunku do roku 2022.

Tabela:  Odpady poddane odzyskowi w Budimex SA, z podziałem na sposób zagospodarowania

Łączna masa odpadów innych niż niebezpieczne i niebezpiecznych skierowanych do odzysku w 2023 r. przez Budimex SA wzrosła o 6%. Odzysk prowadzony był w procesach recyklingu (R5) oraz odzysku (R12 i R13).



Spadek ilości odpadów przeznaczonych do unieszkodliwiania, zarówno niebezpiecznych, jak i innych niż niebezpieczne, nastąpił zarówno dzięki rozwijaniu przez Budimex SA procesów odzysku i recyklingu, jak i w wyniku identyfikacji procesów zagospodarowania odpadów u odbiorców zewnętrznych. Odpady o niezidentyfikowanym procesie zagospodarowania ujmowane są w zestawieniu (tabela Odpady skierowane do unieszkodliwienia z podziałem na metodę unieszkodliwiania) jako odpady poddane unieszkodliwieniu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podmiot odbierający odpady nie ma obowiązku udzielenia informacji o sposobie ich zagospodarowania.

Tabela: Odpady skierowane do odzysku w FBSerwis, z podziałem na sposób zagospodarowania

W 2023 r. zmianie uległa struktura odpadów poddanych odzyskowi. Nastąpił spadek o 26% masy odzyskanych odpadów niebezpiecznych i wzrost o 48% masy odzyskanych odpadów innych niż niebezpieczne.

Tabela: Odpady skierowane do unieszkodliwienia
[GRI 306-5] [ESRS E5-5]

Tabela: Odpady skierowane do unieszkodliwienia z podziałem na metodę unieszkodliwiania



W 2023 r. o 96% zmniejszyła się masa odpadów skierowanych przez Budimex SA do unieszkodliwiania. Spadek ilości odpadów przeznaczonych do unieszkodliwiania nastąpił zarówno dzięki rozwijaniu przez Budimex SA procesów odzysku i recyklingu, jak i w wyniku identyfikacji procesów zagospodarowania odpadów u odbiorców zewnętrznych.

W celu ograniczenia wytwarzania odpadów Budimex SA z roku na rok zwiększa swój potencjał odzysku odpadów budowlanych na podstawie posiadanych zezwoleń, co wpisuje się w promowaną przez spółkę ideę gospodarki o obiegu zamkniętym.

Woda

Woda współcześnie rozumiana jest jako surowiec naturalny i dobro wspólne, którym należy oszczędnie gospodarować. Surowiec ten ma wartość ekonomiczną i jest ważnym czynnikiem procesów produkcyjnych. Zestawienie poboru wody przedstawia tabela poniżej.

Tabela: Pobór wody
[GRI 303-3] [ESRS E3-4]

W Budimex SA woda pobierana jest głównie do celów socjalno-bytowych oraz częściowo do celów produkcyjno-technologicznych. Głównym źródłem poboru wody są istniejące sieci wodociągowe, rzadziej studnie głębinowe. Z ujęć własnych (studnie głębinowe) woda pobierana jest wyłącznie na podstawie odpowiednich zezwoleń. W okresie objętym sprawozdaniem nastąpił spadek poboru wody o 39% i 15 % w Grupie Budimex.



Ścieki

Ścieki to wody zużywane w trakcie działalności człowieka do celów bytowych i produkcyjnych. Dane dotyczące odprowadzonych w 2023 r. ścieków zestawiono w tabeli poniżej.

Tabela: Odprowadzanie ścieków
[GRI 303-4]

Ścieki generowane przez Budimex SA to głównie ścieki socjalno-bytowe. Jedynie 4% ścieków wytwarzanych przez spółkę stanowią ścieki przemysłowe, a w przypadku grupy współczynnik ten wynosi 41%. Ścieki odprowadzane są do sieci kanalizacyjnych. W przypadku braku infrastruktury gromadzone są one w szczelnych zbiornikach bezodpływowych i przekazywane uprawnionym podmiotom do zagospodarowania. Analogiczne postępowanie dotyczy z spółek Grupy Budimex.

Energia i paliwa

Energia i paliwa stanowią istotne elementy procesu budowlanego. Ich zużycie wpływa na środowisko. Budimex SA jako spółka odpowiedzialna społecznie wyznaczył sobie ambitne cele w zakresie redukcji emisji pochodzących ze spalania paliw kopalnych. Są one elementem strategii ESG firmy i zostały omówione w rozdziale 3.3.

Należy podkreślić, że cały wolumen zakupionej przez Budimex SA w 2023 r. energii elektrycznej posiadał gwarancje pochodzenia ze źródeł odnawialnych, dzięki czemu znacząco ograniczyliśmy emisję do środowiska.

W tabeli poniżej przedstawiono dane dotyczące zużycia paliw i energii w Budimex SA oraz w całej Grupie Budimex.

Tabela: Zużycie energii w organizacji
[GRI 302-1]

Do kalkulacji zostały wykorzystane wskaźniki konwersji pochodzące z KOBIZE i Bazy DEFRA.

Budimex SA

Zapotrzebowanie na energię i emisyjność prac budowlanych są ściśle związane z etapem realizacji inwestycji oraz czynnikami takimi jak produkcja mieszanek mineralno-asfaltowych, transport i zaangażowany sprzęt budowlany. Zmienność w zamówieniach oraz długi czas trwania procesu budowlanego sprawiają, że porównywanie zużycia energii i emisyjności w skali rocznej może być nieprecyzyjne: wyniki mogą być bardziej zależne od aktualnych postępów w realizacji zamówień niż od zmian w sposobie działania. Niemniej jednak Grupa Budimex, w tym Budimex SA, podejmuje wiele działań mających na celu trwałe zmniejszenie zużycia energii i emisji, takich jak wymiana sprzętu budowlanego, inwestycje w energię ze źródeł odnawialnych, szkolenia i inicjatywy na rzecz poprawy efektywności energetycznej. Przyczyniają się one do zmniejszenia całkowitego zużycia energii w porównaniu z poprzednimi latami. Budimex SA wprowadził system zarządzania energią, który identyfikuje obszary wymagające poprawy efektywności energetycznej. Spółka posiada politykę poprawy efektywności energetycznej, której realizację monitoruje Komitet ds. Zarządzania Energią.

Mostostal Kraków SA

Zużycie energii i emisje w wytwórniach konstrukcji stalowych związane są z fazą prac oraz ilością wyprodukowanych w danym roku konstrukcji oraz odległością, na jaką są transportowane. Zróżnicowanie tych czynników powoduje, że porównywanie zużycia energii i wydajności energetycznej w skali rocznej może być niemiarodajne.

Grupa FBSerwis

W Grupie FBSerwis wprowadzono plany racjonalizacji zużycia energii, które obejmują szereg działań, takich jak wyłączanie pojedynczych maszyn i urządzeń podczas przestojów technologicznych, przeglądy i serwisowanie linii technologicznych w celu eliminacji punktów o nadmiernym zużyciu energii, stosowanie wysokiej jakości urządzeń o niskim zużyciu energii elektrycznej oraz automatyczne sterowanie parametrami procesu biologicznego przetwarzania odpadów. W zakładach Grupy FBSerwis prowadzone są bilanse energetyczne, które uwzględniają informacje dotyczące zużycia i przepływu energii.